ientallen jaren werkte zr. Marie-Josée Beerens, dominicanes van King William’s Town, als verloskundige in Zuid-Afrika. Terug in Nederland is ze vrijwilliger geworden bij hospice Mariaweide, gevestigd in een vleugel van het voormalig dominicanenklooster in Venlo. 'Ook hier gaat het om verlossing en nieuw leven.’
Sinds drie jaar is het Mariaweide Hospice in Venlo open. Het wil een gastvrij huis zijn van liefde en aandacht, voor mensen die weten dat ze niet lang meer te leven hebben en hun naasten.
Het huis heeft iets van de dominicaanse sfeer weten te behouden, zegt zr. Marie-Josée. ‘Het is er meteen al bij binnenkomst. In de gang is een glas-in-loodraam geplaatst met het devies contemplata allis tradere (overwegen en het overwogene doorgeven). In de hal is een mozaïek te zien van Dominicus die Franciscus omarmt.’
Albertushof
‘Er is een prachtige stilteruimte en een grote kloostergang. In die gang is een nis met de Mariaweide-kaars, die wordt aangestoken als een gast gestorven is. Na de plechtige, indrukwekkende uitgeleide van het dode lichaam wordt de kaars door een van de familieleden uitgeblazen.’
Het hospice heeft een pastor, maar de dominicanes ‘van Albertushof’, naar de plaats waar de congregatie in Venlo is gevestigd, is geaccepteerd en gerespecteerd. ‘Ik voel me ook vrij om met een gast te bidden als deze dat wil’, zegt zr. Marie-Josée. ‘Soms wordt ik daarvoor ook gevraagd door een van de verpleegkundigen.’
Afrika
Marie-Josée Beerens werkte 45 jaar in Zuid-Afrika, waarvan 22 jaar als verloskundige. Nu is ze zorgvrijwilliger in Mariaweide. ‘Voor mij is dit een heel bijzondere vorm van helpen naar “nieuw leven”. Het kan lichamelijk en emotioneel zwaar zijn, maar ik hoop het te blijven doen zolang ik kan en mag. De samenwerking met de professionals en vrijwilligers is erg goed, net als de begeleiding.’
De dominicanes van King William’s Town vindt het niet vreemd om een verband te zien tussen haar werk als verloskundige en haar werk in het hospice. ‘Bij het eerste gaat het om verlossing uit het geboortekanaal naar het licht: nieuw leven. Bij het tweede gaat het over verlossing van pijn en angst naar het licht: nieuw eeuwig leven. Sterven kan gepaard gaan met strijd, maar vaak is het vredig en vol overgave. Dat sterkt mijn eigen vaste vertrouwen en geloof.’
Zijn
Het hospice heeft zo’n honderdvijftig vrijwilligers, die actief zijn als gastdames en -heren, in de keuken, de tuin of in de ‘sfeergroep’. Zr. Marie-Josée hoort bij de zorgvrijwilligers en is direct betrokken bij de zorg voor de gast en familieleden. Dat betekent: ‘Verzorgen, helpen waar nodig en ook gewoon ZIJN! Ik doe dat met liefde en overgave en merk dat ik vertrouwen krijg van gasten, familieleden en verpleegkundigen.’
Het sterven is wel veranderd, vindt zr. Marie-Josée. ‘Vroeger hadden mensen meer te lijden in hun ziekte en sterven. Nu zijn er zoveel mogelijkheden om die pijn en angst te verlichten. De palliatieve zorg is veel beter geworden. Gasten die veel pijn hebben kunnen ook kiezen, in overleg met hun arts, voor “pallitatieve slaap”.’
Zr. Marie-Josée Beerens (midden, in het blauwe t-shirt) met een gast en een aantal collega-vrijwilligers.
Verlangen
Zr. Marie-Josée Beerens heeft al heel wat mensen zien sterven. In Zuid-Afrika ging het vaak ook om aidspatiënten. ‘Dat was geen prettige dood’, herinnert ze zich. ‘De dood was dan echt een verlossing.’
De beste herinneringen heeft ze aan het overlijden van medezusters, in de kring van zusters, zingend en biddend om het bed heen. ‘Zo mooi en vredig. Het werk in het hospice geeft me te denken: dat ik iedere dag een stukje dichter bij het eeuwig leven kom, waar ik vast op vertrouw en ook naar verlang.’
Zie ook www.hospicevenlo.nl
Klik hier voor meer informatie over de dominicanessen van King William’s Town.
