Duisternis is geen duisternis.’ Zo heet het eerste boek van de Franse dominicaan Rémi-Michel Marin-Lamellet. Een gesprek over hoop en duisternis in een generatie gelovigen.
Dit is een licht bewerkt interview met de jonge Franse dominicaan Rémi-Michel Marin-Lamellet door zijn jonge Italiaanse medebroeder Giovanni Castellano. Het verscheen op ‘Dominican Dispatches’, waar laatstgenoemde samen met de Nederlandse broeder Richard Steenvoorde digitale prediking verzorgt. Klik hier voor het origineel.
Broeder Remy, dominicaan sinds 2018, schreef een persoonlijk boek over zijn zoektocht naar God en die van zijn generatie.
Giovanni Castellano OP
Beste broeder Rémi, in je boek spreek je over jouw generatie, die ook de mijne is. Er wordt zoveel over ons, jonge mensen, gezegd… Wat zijn volgens jou de valse mythen over ons die absoluut ontkracht moeten worden?
‘Dat zijn er veel! De mythen waar mijn broeders en ik het meest over debatteren zijn de volgende.
Ten eerste dat we een ontlichaamde generatie zouden zijn, alsof de komst van sociale media betekent dat wij in een intermediaire wereld leven die niet het “echte leven” is.
Ik denk niet dat dit waar is, maar het is volkomen nieuw: het heeft zijn grenzen, maar het is geen illusoire wereld.
Dan is er de mythe van een relativistische generatie, alsof we onverschillig staan tegenover religie en niet geïnteresseerd zijn in het verleden. Ik zie juist een diepgaande zoektocht naar waarheid, zo sterk dat het niet aarzelt om tot het uiterste te gaan als het denkt gevonden te hebben wat het zocht.’
Als je één negatief aspect van onze generatie zou moeten noemen, wat zou je dan zeggen?
‘Een wanhopige overgave aan duisternis. Thomas Merton vat het op bewonderenswaardige wijze samen in zijn boekje The New Man. Er heerst een Prometheus-achtige houding in onze generatie, die we geërfd hebben van de oude generatie, die gelooft zichzelf te kunnen redden.
Als je je realiseert dat dit onmogelijk is, kun je vrijwillig voor de duisternis kiezen om met opgeheven hoofd te sterven. Een mengeling van cynisme en nihilisme. Maar dit is niet de duisternis waarin Christus woont. Dus misschien zondigt onze generatie door gebrek aan nederigheid en aan hoop.’
Welk verschil maakt geloven?
‘Ik schrijf dit in de trein terug van een familiebegrafenis in Parijs. Het was een seculiere ceremonie, zonder God, voorafgaand aan een crematie. En toch, omdat de gestorvene van opera hield, luisterden we naar Lacrimosa van Mozart. Zonder het te beseffen smeekten we om Gods genade en vroegen we om zijn opstanding uit het stof.
Geloof wist de duisternis niet uit, het maakt het nog dichter en tastbaarder:
Voor mij is dat het verschil. Geloof wist de duisternis niet uit, het maakt het nog dichter en tastbaarder: zodat we het onder ogen kunnen zien. Het is dankzij het geloof dat Paulus in staat is de Dood aan te spreken en onbeschaamd te zeggen: “Waar is uw overwinning?”.
Voor onze generatie betekent geloof hebben dat we onze ogen wijd openzetten voor de duisternis en het kruis in het midden zien. En om daardoor een levendige hoop te ervaren.’
Laten we het ook hebben over de generaties die ons voorgingen. Wat ging er volgens jou mis bij de overdracht van het geloof?
‘Dat is een grote vraag! En iedereen heeft zijn eigen kleine mening. (…) Ik zou zeggen dat ik een mislukking zie, waar ik niemand de schuld van kan geven.
Er zijn er die niets doorgaven en het schip verlieten, maar dat is omdat ze niet leefden volgens het geloof dat ze hadden moeten doorgeven. Hoe konden ze dan ook? En er zijn er die geloof zijn blijven doorgeven, en die daarin geslaagd zijn omdat wij er zijn.
Ook voor ons komt deze vraag eens op, en die dag komt eerder dan we denken. En wat kunnen wij dan anders zeggen dan dat we nutteloze dienaren waren, die niettemin met heel ons hart hebben gediend?’
Aan het einde van het boek probeer je je lezers wat praktisch advies te geven, zodat ze anders naar onze generatie kijken en daarnaar handelen. Wat kan de kerk volgens jou doen om een plek te zijn waar jonge mensen zich thuis voelen?
Klik voor bestelinformatie
‘Nou… het is meer dat God zich overal thuis voelt! Maar het is een goede vraag, waar ik maar één nogal gemakkelijk antwoord op heb: dat de Kerk zou moeten zijn wat ze zou moeten zijn.
Zoals Catharina van Siena zei: “Als je bent wat je zou moeten zijn, zet je de hele wereld in brand!” Laten we niet proberen iets anders te zijn dan wat God vandaag van ons vraagt. De kerk zal de plaats blijven waar God zijn thuis komt maken. Hieruit vloeien alle adviezen voort die ik kan geven: luister, nodig uit om te zien, verkondig de waarheid (in deze volgorde!).’
Bron: Dominican Dispatches