24 December 2023

Kerstparadox

Ga naar overzicht

Deel op:

et wonder van Kerstmis is dat kracht kwetsbaar wordt, maar dat die kwetsbaarheid ons tegelijkertijd kracht geeft. Om dit werkelijk te beleven moeten we allemaal weer kind worden, een kind dat vraagt om geboren te worden. Een kerstoverdenking van provinciaal Didier Croonenberghs OP.

Didier Croonenberghs OP

Sinds het begin der tijden hebben mens en religie de hand willen leggen op God. Zij zien God als een ‘vergelijking’ die opgelost moet worden, niet als een mysterie om te beleven. Ze zoeken Hem op een welbepaalde plaats: een beloofd land, een belijdenis, een tempel, een kerk.

Met Kerstmis geeft God ons Zijn antwoord. Hij vertelt ons waar we Hem kunnen ontmoeten.

Met Kerstmis wordt God in ons geboren. Hij bewoont onze menselijkheid voor altijd. En elk wezen — wat het ook mag zijn — wordt dan door God bezocht. Elk wezen wordt een levende kribbe, een plaats van Gods aanwezigheid.

We kunnen het wonder van dit mysterie nooit genoeg vatten. In feite beantwoordt God onze zoektocht naar betekenis met humor en een paradox: aan hen die Hem redenerend zoeken en Hem woorden willen geven, antwoordt God met de stilte van een kind dat nog niet weet hoe het moet spreken.

Aan hen die hopen dat de mens door de wetenschap de grenzen van het leven zal verleggen, openbaart God zich in de kwetsbaarheid van een kind dat alles te ontvangen heeft. Dit is het wonder én de paradox van Kerstmis: kracht wordt kwetsbaar en kwetsbaarheid geeft kracht.

We ontdekken dat de Onsterfelijke onze sterfelijkheid transformeert

Veel gelovigen — ook onze joodse broeders — belijden dat God de schepper van hemel en aarde is. Maar met Kerstmis erkennen wij christenen dat de Schepper één van ons is geworden.

Zoals vele gelovigen over de hele wereld — ook onze moslimbroeders — belijden wij dat God almachtig is. Maar we ontdekken ook dat de Almachtige kwetsbaar wordt, dat de Volmaakte onze onvolkomenheden draagt. Dat de Onsterfelijke onze sterfelijkheid transformeert.

Net als gelovigen van andere religies, geloven wij dat God onbeschrijfelijk is. Maar we belijden ook dat het Onzichtbare een Gezicht heeft aangenomen … en dat Hij daar is, in de kribbe!

Rogier Van der Weyden kerst

Rogier Van der Weyden, 1445-1448, Gemäldegalerie der Staatlichen Museen, Berlijn - de figuur rechts op het tafereel is Peter Bladelin, opdrachtgever van de triptiek. Deze scène staat op het middenpaneel.

In een preek beschrijft de heilige Bernardus deze paradox prachtig.

‘Als ik naar de geboorte van de Heer kijk, vind ik een God die weent, Hij die de bedroefden troost. Vreugde is verdrietig, vertrouwen is bang, verlossing lijdt, kracht is verlamd. Maar het grootste wonder verschijnt ook in het hart van Kerstmis. We zien droefheid die zich verheugt, zwakheid die kracht geeft, hartstocht die redt, dood die leven geeft, zwakheid die energie geeft.’

Dit is het wonder van Kerstmis: kracht wordt kwetsbaar, maar kwetsbaarheid geeft kracht. Zoals jij met wie je bent en je zwakheden het leven van anderen kunt veranderen. Zoals een patiënt in een ziekenhuisbed kracht kan geven aan hen die hem bezoeken.

Ongeveer twintig jaar geleden vierde ik de laatste kerst van mijn moeder in een ziekenhuiskamer, een paar dagen voor haar dood. Ze at niet meer, maar ze voedde haar gezin met haar tederheid en vertrouwen. Ze dronk niet meer, maar gaf ons de dorst om lief te hebben…

Er is een kind dat sluimert in de diepte van ieder van ons

Dat is het paradoxale wonder van Kerstmis. De kwetsbaarheid die kracht geeft. Om dit werkelijk te beleven, laten we allemaal weer kind worden! Want er is — ongeacht onze leeftijd — een kind dat sluimert in de diepte van ieder van ons, een kind dat vraagt om geboren te worden.

Niet het kind dat we waren. Maar het kind dat we moeten worden. Een kind dat nieuwsgierig is, dat leert, dat lacht, dat tederheid nodig heeft.

Helaas sterft dit kind een beetje als we volwassen worden. Kerstmis nodigt ons dus uit om dit kind ter wereld te brengen: het kind dat wij zijn. Zodat onze kwetsbaarheid kracht geeft aan de mensen om ons heen.

Zalig kerstfeest!

Didier Croonenberghs OP
Provinciaal overste van de Belgische en Nederlandse dominicanen

Deze overdenking verscheen in het prachtige tijdschrift Paullus van de Pauluskerk in Antwerpen, waar br. Didier pastoor is. Lees hier het hele nummer.