en artikel in Trouw over hoe in diverse bisdommen wordt omgegaan met het vermogen van uitstervende congregaties zet aan tot discussie. Op Facebook gaf dominicanes Nadia Kroon haar kijk en pleit voor verdere groei in gelijkwaardigheid en samenwerking.
Met toestemming overgenomen. Bron: Facebook
door Nadia Kroon OP
Vaak moet ik uitleggen dat zusters hun eigen geld verdienen door hard te werken in een betaalde baan of door eigen ondernemingen en acties. Ze krijgen geen geld van ‘de kerk’, cq. het bisdom. Ze zijn zelf verantwoordelijk, werken voor een salaris of vanuit een eigen onderneming, en dragen (voor zover ik weet) volledig de financiële lasten en risico’s.
Dit artikel stelt de vraag waarom in het kerkelijk recht dan wel zonder instemming van de vrouwen de ‘winst’ van hun werk door het bisdom mag worden toegeëigend en naar eigen goeddunken worden besteed.
Natuurlijk gebeurt het met de beste intenties vanuit het bisdom en ook voor goede doelen – de titel is inderdaad wat sterk aangezet. Ik weet dat elke bisschop zijn uiterste best doet voor de instandhouding van al het goede werk dat er in en vanuit de kerk gebeurt en ook ‘niet-kerkelijke’ doelen steunt.
Maar het blijft problematisch. De enige reden die ik in het artikel kan ontwaren voor deze toe-eigening van de vruchten van het werk van de zusters, is dat een klein deel van het geld donaties van parochianen waren, maar het wordt niet duidelijk waarom de zusters niet meer gaan over het aan hen gedoneerde geld, laat staan waarom het overige, verreweg grootste deel ook mag worden ingenomen.
Een extra complicerende factor is de man/vrouwverhouding.
Gaat het hier om een gelijkwaardige, open en eerlijke samenwerking en respect voor de rechten van elk mens en het werk dat hij/zij doet, of moet het kerkelijk recht verder aangescherpt worden? Geeft het artikel de situatie juist weer of zijn er verzachtende omstandigheden? Het geheel roept veel vragen op.
Een extra complicerende factor is de man/vrouwverhouding. Het is in de geschiedenis -en op veel plaatsen nog steeds- gebruikelijk geweest dat mannen meenden recht te hebben op de winst die door de arbeid van vrouwen werd gegenereerd. Zelfs als daar geen of onvoldoende financiële tegenprestatie tegenover staat, of men niet in gemeenschap van goederen leefde waarbij er sprake is van een gelijk geven en nemen. Ook in de kerk was dit gebruikelijk. Zelfs de stichteres van onze congregatie is hier slachtoffer van geweest.
Nu worden bisdommen primair geleid door mannen, de religieuzen zijn vaak vrouwen. Beschermt de huidige kerkelijke wetgeving voldoende om dit soort praktijken -waar vrouwelijke religieuzen al eeuwenlang slachtoffer van zijn en in wiens geschriften de woede en verontwaardiging daarover te lezen is- niet meer voor te laten komen? Want het kan en moet niet afhangen van de goedheid van de bisschop. Die is niet altijd gegarandeerd. En zelfs met de beste bisschoppen en beste intenties kunnen nog verkeerde verhoudingen in stand worden gehouden.
Een goed artikel om over door te praten, zodat we vorderingen blijven maken in de kerk als het gaat om gelijkwaardigheid, samenwerking en goede communicatie. Want tenzij de journalisten honderd procent gelogen hebben, en ik acht deze journalisten daarvoor te hoog, vermoed ik dat er hier ergens ruimte is voor verbetering.
Nadia Kroon OP
