e fusie van de Nederlandse met de Belgische dominicanen wordt eind mei formeel. De samenwerking vindt via tal van lijntjes plaats. Zo kwam eind april de nieuwe werkgroep van historici in Knokke (B) bijeen. Guus Bary doet verslag.
Guus Bary
Op 29 april 2022 kwamen zes leden van de werkgroep Werkgroep Geschiedenis der dominicanenorde in de Benelux en drie genodigden in het Sint Dominicushuis in Knokke bijeen. Het was de eerste fysieke bijeenkomst nadat de stichtingsvergadering een jaar eerder, op 22 maart 2021, digitaal had plaatsgevonden.
Initiator van de werkgroep is de jonge Vlaming Anton Milh OP, gepromoveerd in Leuven in 2020, afgelopen januari plechtig geprofest in Antwerpen en thans bezig aan vervolgstudies in Fribourg (Zwitserland).
Verder namen deel de archivarissen van de orde in België en Nederland, Claude Selis OP uit Brussel en Jacques van der Lee OP uit Berg en Dal; en ook Dries Vanysacker (KU Leuven, specialist op gebied van onder andere missiegeschiedenis en sportapostolaat) en de in Brussel wonende Nederlander Brian Heffernan, die aan de KU Leuven werkt aan het tweede deel van de Schillebeeckx-biografie. Dit doet hij in samenwerking met de theoloog Stephan van Erp, ook een Nederlander die in Leuven werkt en woont, en die lid is van de Vlaamse lekendominicanen. Stephan was als genodigde een gedeelte van de studiedag aanwezig.
Het zevende lid van de nieuwe werkgroep, Philippe Denis OP, woont in Zuid-Afrika en kon niet aanwezig zijn. Hij is gefocust op Belgische en inheemse zusters dominicanessen.
vlnr. Dries Vanysacker, Brian Heffernan, Claude Selis, Jacques van der Lee, Guus Bary, Anton Milh, Chris Vandewalle, Bart Robberechts; Stephan van Erp maakte de foto. De eerste zes zijn leden van de werkgroep.
De vergadering bestond uit drie punten. De eerste was een voorstelronde. Ieder vertelde waar hij de laatste jaren mee bezig was geweest of wat hij nog op het program heeft.
Als tweede agendapunt ging het om uitbreiding van de werkgroep met suggesties. We starten voorzichtig op, maar ook naar buiten op te treden.
Als derde kwamen de plannen. Zo werd er gesproken over een eigen periodiek, minstens eigen publicatiekanalen. Daar zijn we nog niet uit. Wel dat we jaarlijks een studiedag willen houden over een of meer relevante thema’s, kloosters of individuele ordebroeders en -zusters. Zo willen we in 2023 voor een groter publiek naar buiten komen. We brainstormden over mogelijke plekken van samenkomst in België en/of Nederland en mogelijke sprekers.
Bart Robberechts (archeoloog, KU Leuven, eertijds stadsarcheoloog Mechelen), hield de levendige voordracht: ‘Het Boek van Steen, Het Mechelse predikherenklooster van grafsteen tot Facebook’. Het gaat hier om het klooster met eertijds Bossche broeders, verdreven in 1629 en via de Meierij in Mechelen beland.
Chris Vandewalle (archivaris van het Stadsarchief Diksmuide), hield en houdt zich bezig met Placidus Bernardus Marie Haghebaert OP (1849-1905). De ondertitel van zijn toespraak was: ‘Schrijven, vertalen en verkondigen van Gods schoonheid ten dienste van het Vlaamse volk’. ‘Rond den Heerd’ heet de periodiek van zijn hand. Men kan wat dit betreft ook denken aan Guido Gezelle, die meer bekendheid heeft.
Rond het middaguur was er de eucharistieviering op het feest van Catharina van Siena, waarbij Claude Selis inging op haar betekenis.
In de tuin van Knokke
Vervolgens waren er lezingen door leden van de werkgroep.
Dries Vanysacker (KU Leuven) sprak over: ‘Een dominicaan aan het hoofd van Sporta-Wallonië (1945-1953). Maria Franciscus (Pierre) Cogels (1914-1986).’ Het ging over de sportinstellingen in katholiek België. Terwijl in Vlaanderen de norbertijnen de leiding hadden, waren in de onderafdelingen ook dominicanen actief: zo ook Pierre Cogels OP. Hij werd nadien aangezocht voor Sporta-Wallonië en dus overgeplaatst. Vanysacker beschreef de verschillende opvattingen in sportapostolaat in de gewesten.
Anton Milh (KU Leuven) hield een voordracht over Zwitserse dominicanen in het convent van La Sarte (Huy) in België in 1956-1967. Het ging over in totaal 43 fraters in opleiding, die in de pas ontstane Zwitserse ordesprovincie intraden, maar elders hun studies volgden. Milh had diverse (oud-)fraters geïnterviewd over hun verblijf in La Sartre.
Brian Heffernan (KU Leuven): ‘Vijf jaar Schillebeeckx. Een eerste hoofdstuk van zijn biografie (de jaren 1965-1970)’. Heffernan richt zich vooral op historisch terrein, bezoekt her en der archieven en interviewt ooggetuigen. Hij richt zich op de jaren direct na het Tweede Vaticaans Concilie. Edward Schillebeeckx is hoogleraar in Nijmegen en heeft vele contacten, tot lezingen in de VS aan toe. Ook is er rond het Nederlands Pastoraal Concilie veel onenigheid omtrent zijn orthodoxie en is er al een eerste onderzoek in Rome.
Meer weten? Lees hier een uitgebreidere versie van dit artikel.
Wie een reactie wil geven kan die mailen naar: anton.milh@kuleuven.be en/of ehbary@planet.nl
