10 Maart 2020

'Misbruik met mystieke dwang'

Ga naar overzicht

Deel op:

wee geruchtmakende misbruikzaken hebben een verband met twee Franse broers, die beiden dominicaan waren: Thomas Marie en Marie-Dominique Philippe. De Franse dominicanen stellen twee onderzoekscommissies in.

Marie-Dominique Philippe o.p. (foto: Wikipedia)

Afgelopen zomer nam de in 1975 opgerichte Congregatie van Sint Jan rigoureus afstand van hun stichter, dominicaan Marie-Dominique Philippe (1912-2006). De broeders (ongeveer 500 in 34 landen) hadden onderzoek laten doen en dat leidde tot de ondubbelzinnige veroordeling vanwege seksueel misbruik (lees hier een verklaring van het generaal kapittel (Franstalig)).

Onlangs kwam het schokkende nieuws naar buiten van het seksueel misbruik door Jean Vanier, de vorig jaar overleden stichter van l’Arche. In de Arkgemeenschappen leven mensen met en zonder een verstandelijke beperking samen. Wereldwijd zijn er 147 van zulke gemeenschappen. De Nederlandse priester Henri Nouwen woonde in een Canadese vestiging en schreef er zijn boek ‘Adam’ over.

De Franstalige Canadees Jean Vanier (1928-2019) werd gezien als een moderne heilige. Zijn organisatie deed de afgelopen tijd onderzoek, ook in de archieven van de Franse dominicanen, en concludeerde dat hij zich schuldig maakte aan seksueel misbruik van minstens zes vrouwen. Vanier werd geestelijk begeleid door Thomas Marie Philippe (1905-1993), een broer van Marie-Dominique.

De broers Philippe werden al in de jaren vijftig veroordeeld door het Vaticaan.

Thomas Philippe o.p. (foto: Wikipedia)

In zijn artikel Misbruik met mystieke dwang door gezin uit Noord-Frankrijk in het Nederlands Dagblad beschrijft journalist Hendro Munsterman iets van de bizarre geschiedenis van het Noord-Franse gezin Philippe. Er was nog een broer die dominicaan werd, maar hij stierf al in 1935 aan meningitis. Ook werd zus Cecile dominicanes en priorin in Bouvines.

Munsterman schrijft: ‘Thomas, Marie-Dominique en Cécile werden in de jaren vijftig veroordeeld door het Vaticaan, evenals hun oom, de dominicaan Pierre-Thomas Dehau, die in 1956 stierf. Thomas mocht zijn priesterlijke taken niet meer uitoefenen wegens seksueel misbruik in 1952 van twee vrouwelijke religieuzen. De andere drie werden veroordeeld omdat zij dit misbruik hadden toegedekt. Ook Marie-Dominique mocht geen priesterlijke taken meer uitvoeren, en Moeder Cécile wordt uit haar leidende rol in het klooster gezet.’

Toch maakten de beide broers kerkelijk carrière. Ze werden door hun volgelingen op handen gedragen, bleven mensen seksueel misbruiken en ‘leerlingen’ maken, zoals broeders van Sint Jan en dus ook Jean Vanier. De broers Philippe gaven hun gewelddadig gedrag een mystieke laag. ‘De delen van ons lichaam die we hier op aarde het meest bedekken zullen in de hemel het meest verheerlijkt zijn’, zei pater Thomas tegen een van zijn slachtoffers, volgens een artikel in de Franse krant Liberation.

Het onderzoek moet de oorsprong blootleggen en inzicht geven in waarom het misbruik kon voortduren.

De Franse dominicanen hebben nu zelf twee onderzoekscommissies ingesteld, zo meldt provinciaal Nicolas Tixier. Een historische onderzoeksgroep, bestaande uit onafhankelijke geschiedkundigen, heeft de opdracht om de waarheid over de Thomas Philippe-affaire te achterhalen, in het bijzonder wat de rol van de dominicaanse organisatie is. Daarnaast heeft een theologische onderzoeksgroep de opdracht om de theologische doctrine van Thomas Philippe te bestuderen en de afwijkingen ervan te beschrijven.

Het onderzoek moet de oorsprong van de misstanden blootleggen en inzicht geven in waarom het misbruik kon voortduren, schrijft de Franse provinciaal.

Lees hier het artikel in het Nederlands Dagblad (betaalmuur. Bij aanmelding kunt u vijf artikelen gratis lezen).