Malum non habet in Deo ideam’ heeft Thomas van Aquino geschreven, in God is geen idee van het kwaad – het lijkt een theologenredenering, het is een uitnodiging.’
Erik Borgman o.p.
Malum non habet in Deo ideam, heeft Thomas van Aquino geschreven, in God is geen idee van het kwaad (Sum. Theol. I, Q. 15. art. 3).
Dat betekent niet alleen dat God het kwaad niet gemaakt of gewild heeft, maar dat God er ook geen rekening mee houdt. God sluit geen compromis waarbij uit vermeend realisme het kwade wordt ingezet om het goede te bereiken. God zet telkens opnieuw en zonder reserve in op goedheid en deze goedheid is Hij zelf.
Edward Schillebeeckx sprak in deze geest altijd van God als ‘pure positiviteit’. Niet gaat er niet om dat God machteloos zou staat tegenover het kwade, het punt is dat God heerst over goed en kwaad ten gunste van het goede door steeds opnieuw en zonder ophouden zijn overstromende goedheid mede te delen. Hierin, in Gods trouw aan zichzelf waarvan alles dat bestaat een teken is, is de overwinning op het kwaad gegeven. Hoe zwak het goede ook lijkt en hoe oppermachtig het kwaad.
Dit lijkt misschien een typische theologenredenering waar je weinig aan hebt, maar het is een uitnodiging om in vertrouwen onze eigen denk-, wils- en verbeeldingskracht in dienst te stellen van het goede dat wij tegenkomen en als zodanig een appel op ons doet. Dan zijn we voor elkaar een plaats van goddelijke openbaring, van Epifanie, dan brengen wij voor elkaar God aan het licht.
*
Uit de overweging van Erik Borgman o.p. in de Dominicuskerk in Oog in Al, Utrecht, op 5 januari 2020. Lees hier de hele tekst.
