03 September 2019

Het gebroken midden in de samenleving

Ga naar overzicht

Deel op:

en nieuwe serie lezingen van het Albertinumgenootschap begint op 19 september met een sterke 'opstelling’: Coen Teulings, Willem van Genugten, Hans Boutellier en René ten Bos, in de Dominicuskerk Nijmegen.

Er wordt een grote tweedeling in de maatschappij geconstateerd: het midden is gebroken. De economische middenklasse dreigt vermorzeld te worden door de globalisering die bepaalde bedrijven bevoorrecht en een commerciële elite rijk maakt.

Een elite van hoogopgeleiden en ‘het gewone volk’ gaan uit elkaar, mede veroorzaakt door migratie in Europa en Amerika. De acties van populisten in Frankrijk en van de Trump-achterban in Amerika reageren hierop. Zo ook de verdedigers van de Brexit in Engeland.

In Nederland uitten zich de onlustgevoelens bij de laatste verkiezingen onder andere in de opkomst van het Forum voor Democratie. In Duitsland en Nederland wordt gesproken over de overgang van het op sociale bindingen gebaseerde Rijnlandse model naar het kapitalistische neoliberale model van de economie als bron van de sociale splitsing.

In Nederland heeft de ontzuiling religie en wereldbeschouwing als bindend element in de samenleving opzij geschoven. Hoe moet je die secularisatie waarderen? Kunnen we het ‘ware’ midden nog terugvinden?

Wie profiteert er van de globalisering en wie niet?

Datum: 19 september 2019, 19.30 uur

Spreker: prof. dr. Coen Teulings, hoogleraar Universiteit Utrecht en oud-voorzitter Centraal Planbureau.

De welvaartsgroei voor grote groepen in heel de wereld is het gevolg van de succesvolle globalisering. Maar door een ongelijke verdeling van de winsten is het politieke draagvlak voor de globalisering verloren gegaan. Vooral de lagere middenklasse is geraakt en reageert populistisch. Sociale splitsingen komen op. Hoe zit dat specifiek in Nederland? In Nederland is het eigenlijk nog rustig en manifesteren zich de onlust-gevoelens niet op straat. Is misschien onze Nederlandse economie succesvoller dan de Franse? Kan de globalisering nog ingebed worden in voorwaarden die op sociale rechtvaardigheid gebaseerd zijn?

De cultus van de mensenrechten

Datum: 26 september 2019, 19.30 uur

Spreker: prof. mr. dr. Willem van Genugten, emeritus hoogleraar Internationaal Recht Tilburg University en oud-adviseur Ministerie van Buitenlandse Zaken.

Zaken als migratie en de rechten van de mens hebben sinds de Tweede Wereldoorlog geleid tot veel grensoverschrijdende verdragen en beleidsafspraken. Daarbij heeft het Westen zich in de ogen van velen alle zorgen van de wereld op de hals gehaald. Ook houdt het volgens hen tot nu toe uitverkoop ten koste van de eigen bevolking, door ruimhartig voorrang te geven aan de hulpbehoevende medemens. ‘Van de globalisten mogen we niets meer’ en ‘migranten gaan altijd voor’, aldus de antiglobalisten. En wellicht erger nog: wie er iets van zegt, heeft ‘het’ niet begrepen.

Deze lezing gaat in op de grondslagen van migratie en de rechten van de mens. De zorgen van de antiglobalisten worden onderworpen aan een serieuze en open inspectie.

Religie en het gebroken midden van de samenleving

Datum: 3 oktober 2019, 19.30 uur

Spreker: prof. dr. Hans Boutellier, directeur Verwey-Jonker Instituut en hoogleraar VU.

Religie was door haar vele confessies in Nederland enerzijds splitsend aanwezig, maar tegelijkertijd verenigden die confessies met hun organisaties in zich de verschillende lagen in het middenveld van de samenleving. Tevens waren zij, en zo ook de socialistische gemeen-schap, plaatsen van reflectie over waarden en normen, waarop de democratische rechtsorde steunde. Door de secularisatie is dit verdwenen. Maar is daarmee alle geloof weggevallen? Wat kunnen ideologieën en religies nog betekenen voor de binding in de samenleving en de ondersteuning van de democratie? Kun je die ondersteuning aan de juristen overlaten?

Het volk en de intellectueel

Datum: 10 oktober 2019, 19.30 uur

Spreker: prof. dr. René ten Bos, hoogleraar filosofie Radboud Universiteit, in 2018 ‘Filosoof des Vaderlands’.

Volgens Plato zit het volk in een donkere grot en moet het verlicht worden Daarom stelt de Franse politicoloog Dominique Moïsi dat de intellectueel de sterren moet laten oplichten voor het volk. Volgens René ten Bos is echter de grot zo donker niet en de intellectueel niet zo verlicht als men denkt. Het volk moet zich niet laten imponeren.

Wat is dan nog de taak van de intellectueel? Is hij nog degene die zich verplicht voelt vanuit zijn vakbekwaamheid een bijdrage aan het publieke debat te leveren? Vroeger kon de confessionele en socialistische intellectueel opkomen voor de belangen van zijn volk of volksdeel. Kan dat nu nog? Waar staat dan de intellectueel die opkomt voor de belangen van de migrant tegenover het volk?

Algemene informatie

– De lezingen worden op donderdag gehouden in de zijkapel van de Dominicuskerk te Nijmegen, uitsluitend bereikbaar via de hoofdingang aan het kerkplein, Prof. Molkenboerstraat 5.
– De lezingen beginnen om 19.30 uur; na een koffiepauze rond 20.30 uur is er tot 21.30 uur gelegenheid om vragen te stellen en opmerkingen te maken. De lezingen zijn ook afzonderlijk te volgen.

– De entree bedraagt 7 euro.

– Uw vriendenbijdrage stellen we op prijs op bankrekening NL44 INGB 0000 1456 01 t.n.v. Albertinumgenootschap Nijmegen (ANBI).

Albertinumgenootschap

Voorzitter: Dr. Paul Juffermans
Website: www.albertinumgenootschap.nl
Mail: info@albertinumgenootschap.nl

Folders en informatie

Fons Fisscher, Kloosterstraat 1A
6581 XW Malden, 024-3581963
e-mail: a.fisscher@xs4all.nl

Ans Metz, Jan Brinkhoffplantsoen 33,
6543 KA Nijmegen, 024-3228285
e-mail: AHMMetz1941@kpnmail.nl