ekendominicaan Karin Bornhijm keerde terug van een vakantie in Spanje waar ze haar ogen en oren wijd open hield voor dominicaanse sporen, terwijl ze zich vooral op de plekken van het massatoerisme begaf.
Je zou toch verwachten dat je in Spanje – het geboorteland van St. Dominicus – zo ongeveer over de sporen van deze heilige toch zou moeten vallen?! Niet in de gebieden waar het massatoerisme zich ophoudt.
Waar en echt?
Toch zou het niet zo gek zijn als juist hier moderne dominicaanse sporen aan te treffen zijn. Want als dominicaanse mensen op zoek willen zijn naar wat waar en écht is, dan zijn deze gebieden interessant (onderzoeks-)terrein: wat zoekt de moderne mens hier toch in deze Spaanse Costa-wereld waarin het uiterlijk en de maakbaarheid van de mens het belangrijkst lijkt en waar een schone paradijselijke schijn wordt opgeroepen en gecultiveerd?
Het middeleeuwse bergdorp Alquezar, waar Karin een ontdekking deed.
Spanje
Onze reis voerde ons van de Costa Brava naar Barcelona, Pastrana, Madrid, Alquezar aan de voet van de Pyreneeën en weer terug naar de kust: naar Tarragona en de Costa Daurada. Kortom: noordoost Spanje dus.
Voorafgaand aan de vakantie zocht ik voor de zekerheid adressen op van de dominicaanse familie in Barcelona en Madrid. Alle adressen bleken buiten het centrum van deze steden te liggen en mijn eigen Spaanse contacten via de ECLDF liggen in de buurt van Caleruega, het geboortedorp van Dominicus.
De kerk in? De straat op!
Uit de reisgids – Lonely Planet – haal ik enkele gegevens. Van de ruim 46 miljoen Spanjaarden is op papier 80% katholiek, maar slechts 20% gaat geregeld naar de kerk. In een recente peiling geeft 34% aan dat religie belangrijk is in hun leven en daarmee staat Spanje van de 27 EU-landen op de 23ste plaats.
Heel veel kerken heb ik niet bezocht vooral omdat er entreegelden voor werd geheven of omdat mijn vakantiekledij niet passend genoeg voor de Eeuwige werd beschouwd. En dat botst enorm met mijn fundamentele mening dat een Gods huis ten alle tijden voor iedereen vrij toegankelijk zou moeten zijn. In de (échte) kerken, die ik wel kon bezoeken, was een grote devotie voor Maria en andere heiligen merkbaar.
Ben ik dan nog wel dominicaanse sporen tegengekomen? Jawel hoor! Maar het zijn er niet zo veel. Dominicus is bijvoorbeeld te vinden op de straatnaambordjes en als je die staat te fotograferen zie je mensen verbaasd naar boven kijken om te zien wat je als rare toerist nú toch weer bijzonders ziet.
Dominicus en Catharina van Siena in Alquezar.
Fresco’s in Alquezar
Maar de grootste verrassing was op een plek waar ik Dominicus helemaal niet verwachtte: in het middeleeuwse bergdorp Alquezar. Hoog boven het dorp torent een voormalig Augustijns klooster uit de 10e eeuw, waar eerst een Arabisch fort stond.
In de loop van de eeuwen is er steeds iets aan het klooster toegevoegd. Uit de betreffende perioden zijn er fresco’s, schilderijen en altaarstukken te bewonderen. Hoewel er nergens in de toeristische informatie over gerept wordt, is de best bewaarde muurschildering direct naast de voordeur: van Dominicus en Catharina.
Ook is er een redelijk groot schilderij en op een altaarstuk is te zien hoe Dominicus de rozenkrans krijgt aangereikt. Wie de dominicanen S,Io,De.maa en S,Felx Valog zijn geweest, alsmede de reden waarom deze misschien wel wat recentere kunstwerken zich hier in bevinden, blijft onduidelijk. Wie weet herbergde Alquezar ooit een bevlogen en artistieke (leken-)dominicaan!
