at is geluk en hoe bereiken we het? Thomas van Aquino keerde bij deze vragen steeds terug naar de zaligsprekingen. Onlangs promoveerde priester Anton ten Klooster cum laude op een proefschrift hierover, aan de universiteit van Tilburg.
Anton ten Klooster met zijn bul.
De zaligsprekingen in Matteüs 5:1-10 fungeren voor de grote middeleeuwse dominicaan Thomas van Aquino (1225-1274) als kader voor zijn theologie van menselijk geluk. Deze studie van Anton ten Klooster presenteert die theologie.
Thomas van Aquino voelde zich op een bepaalde manier steeds aangetrokken tot die zaligsprekingen, vertelde Anton ten Klooster bij de verdediging van zijn proefschrift op 6 juni 2018.
“Hij vindt deze woorden in het Mattheüsevangelie, aan het begin van de Bergrede. Wie zijn deze mensen die ‘zalig’ genoemd worden? Wie zijn de ‘armen van geest’, de ‘treurenden’ en de ‘zachtmoedigen’? Over wie heeft Jezus het als hij spreekt over zij die ‘hongeren en dorsten naar gerechtigheid’, en over de ‘barmhartigen’? Hoe kunnen wij dat zijn: ‘zuiver van hart’ en ‘vredebrengers’? Deze vragen en deze zeven zaligsprekingen keren steeds terug in de loop van Thomas’ carrière”, aldus Ten Klooster.
Thomas was wat we nu hoogleraar noemen, destijds heette dat magister in Sacra Pagina: meester van de Heilige Schrift. Anton ten Klooster legt in zijn proefschrift eerst uit dat de middeleeuwse magister zijn ene taak – de Bijbel uitleggen – uitoefende op drie manieren: “Eerst ging hij de Bijbel lezen, daarna disputeren, oftewel: discussies houden over de vragen die Bijbellezing oproept. De derde en laatste stap is het preken. Inderdaad: preken was een academische taak. De lezing van de Bijbel is er op gericht om uiteindelijk een zodanige waardering voor deze heilige woorden te krijgen dat de inzichten ook op vruchtbare wijze gecommuniceerd kunnen worden.”
Daarom valt het proefschrift van Ten Klooster in drie delen uiteen: ze bespreken allemaal de uitleg van de zaligsprekingen, maar steeds in één van deze genres: lezing, disputatie en preken.
Klik hier voor meer informatie over het boek. Klik hier om in het boek te neuzen (Engelstalig).
Anton ten Klooster (1983) studeerde theologie in Utrecht en Fribourg (Zwitserland). Hij is priester van het aartsbisdom Utrecht. Na zes jaar als pastor in een parochie schreef hij in 3,5 jaar zijn dissertatie aan het Thomas Instituut Utrecht van de Universiteit van Tilburg. Hij was ook een semester visiting scholar aan de Catholic University of America in Washington D.C.
Anton ten Klooster maakte eerder voor deze website een mooi tweeluik over de negen manieren van bidden van Dominicus: Bidden met lijf en leden (1) en Bidden met lijf en leden (2).
