at hebben de Radboud Universiteit, de bajes, Thomas van Aquino en Lady Gaga met elkaar gemeen? Ze zijn de werkplek of het werkterrein van de student-broeders die wonen in het studentaat in Huissen.
De in Nederland wonende studenten gaven tijdens de laatste ontmoetingsdag van de dominicanen in Breukelen een presentatie over hun studiegebied. Het werden vier uiteenlopende verhalen.
De broeders zijn allemaal op latere leeftijd de orde in gekomen en hebben daarom al redelijk wat studie- en levenservaring achter de rug. Alle vier hebben ze al eerder theologie gestudeerd, waardoor hun huidige studie een aanvulling is op, of een specialisatie is van een eerdere studie. Vorming van nieuwe broeders in deze tijd blijkt maatwerk.
is bezig met een proefschrift over het commentaar van Thomas van Aquino op het Johannesevangelie. Het is een commentaar dat Thomas heeft geschreven in de tijd dat hij als Magister in de Sacra Pagina werkzaam was in Parijs.
Stefan was al aan het proefschrift begonnen voordat hij intrad en gebruikt zijn vormingstijd om het af te ronden. ‘In het denken over Thomas is men hem de afgelopen 25 jaar steeds meer gaan zien als bijbels theoloog, als man van de Schrift’, zegt hij.
‘In die ontwikkeling staat mijn proefschrift. Ik ben uitgekomen bij het eerste hoofdstuk van het Johannesevangelie. Om wat context te hebben, bestudeer ik ook het commentaar van zijn tijdgenoot de franciscaan Bonaventura en Thomas’ leermeester en medebroeder Albertus de Grote.’
Stefan stelt zichzelf de vraag waarom een dominicaan zich in 2017 met een dergelijk onderzoek bezig zou moeten houden. Het gaat om twee bewegingen zegt hij: ‘Enerzijds is het geloofsverkondiging en van de andere kant is het ook een beweging voor de kerk naar binnen toe, het gaat dan om geloofsverdieping.’
Daar liggen voor Stefan ook meeteen twee opdrachten voor ons als dominicanen in 2017: ‘Het geloof verkondigen in een geseculariseerde samenleving en in ons geloof de verdieping blijven zoeken, en daarmee ook aan anderen binnen de kerk laten zien dat daar dingen te vinden zijn die je geloof rijker maken, de je leven met God verdiepen.’
is, zo zegt hij zelf, meer een man van de praktijk, van het aanpakken. ‘Ik heb in mijn leven niet veel achter een bureau of in een bibliotheek gezeten.’
Van een kwekerij waar hij werkte met verstandelijk gehandicapten, belandde Thomas in Zwolle in de horeca, wat hij combineerde met een baan als koster (sacrista major) in de basiliek aldaar. Daarna ging hij als seminarist naar het St. Jancentrum in Den Bosch, dat hij eveneens combineerde met een baan achter de bar.
‘Sommige mensen vonden dat opmerkelijk’, zegt Thomas, ‘van mag dat wel? Voor mij was het een heel logische combinatie. Ik vind zelfs dat het voor veel mensen die in de Kerk werken een heilzame ervaring zou zijn om eens een paar jaar achter een bar te gaan staan. Waar leer je beter omgaan met mensen, waar leer je beter te luisteren en beter samen te werken dan in de horeca?’
Na zijn noviciaat is Thomas aan de Fontys Hogeschool in Utrecht begonnen aan de opleiding Godsdienst en Pastoraal Werk. ‘Deze opleiding is erg op de praktijk gericht en dat is wat ik graag doe.’
‘Afgelopen jaar heb ik stage gelopen in de penitentiaire instelling in Zwolle, de gevangenis. Ik heb dat ervaren als een bevestiging van wat ik mijn roeping noem: God present stellen in een omgeving waar dat niet zo voor de hand ligt. Dat past me. Ik zou mij in de toekomst meer toe willen spitsen op deze vorm van pastoraat. Ik hoop dat mijn volgende stage het woonwagen- of kermispastoraat wordt’.
is van huis uit radio- en televisiejournalist. Na bij diverse landelijke omroepen (NOS, VARA, NPS) te hebben gewerkt, sloot hij zijn journalistieke carrière af bij de regionale omroep RTV Utrecht.
De laatste jaren combineerde hij zijn werk met de deeltijdopleiding Bovendonk, de priesteropleiding voor mannen met een late roeping, die hij vlak voor zijn noviciaat afrondde.
Na het noviciaat begon Michael-Dominique aan de masterstudie Theologie en Religiewetenschappen met als specialisatie media aan de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam.
‘Hier kon ik twee passies combineren, mijn oude “liefde” de media, met de theologie, mijn nieuwe passie. In de opleiding wordt aan de ene kant gekeken naar waar we in onze moderne populaire cultuur sporen van religie aantreffen, de film bijvoorbeeld, maar ook in de muziek en de dance scene.’
Michael-Dominique liet een videoclip zien van de Amerikaanse zangeres en popster Lady Gaga met het liedje Judas, waarbij ze achter op de motor zit van een stoere man met een doornenkroon.
Het gaat over iemand die op zoek is naar de ware liefde, maar ze valt voor de verkeerde, Judas in dit geval. Een voorbeeld hoe onze moderne cultuur doordrongen is van christelijke elementen.
‘De foto krijgt iets sacramenteels.’
Daarnaast houdt de studie zich bezig met de vraag hoe nieuwe mediatechnologieën de religieuze praktijk beïnvloeden.
Michael: ‘Om de opleiding af te ronden heb ik onderzoek gedaan naar het gebruik van sociale media door paus Franciscus. Hij gebruikt Twitter en heeft een Instagram-account, waarop foto’s gedeeld worden. Het is interessant hoe hij daar laat zien wat hij verkondigt, barmhartigheid en aandacht voor de zwakkeren in de samenleving.’
‘Op de foto’s zien we de paus zieke of gehandicapte mensen omhelzen. In de reacties op de foto’s zie je dat mensen door naar de foto te kijken voelen alsof ze zelf door hem worden aangeraakt. De foto krijgt als het ware iets sacramenteels.’
Intussen is Michael-Dominique begonnen aan een nieuwe studie in de liturgiewetenschap aan de theologische faculteit van Tilburg University.
is de oudste van de vier. In de jaren ’80 was hij al eerder dominicaan. Na een studie filosofie en theologie in Nijmegen en een loopbaan als boekhandelaar/antiquaar is hij terechtgekomen op de Amsterdamse Zuidas, waar hij een baan had als juridisch medewerker van notarissen en advocaten.
In het verlengde daarvan is hij na zijn noviciaat in Zwolle een (pre-)master civiel recht gaan volgen aan de Radboud Universiteit. ‘De rechtenfaculteit bevindt zich in een gloednieuw gebouw op de universiteitscampus dat van de nieuwste technische snufjes is voorzien. Ik zelf ben nog van de oude stempel: ik ben zowat de enige die met een schrijfblok werkt, de rest van de studenten gebruikt vrijwel allemaal een laptop.’
Felix hoopt dat hij door zijn rechtenstudie en zijn ervaring als juridisch medewerker zich aan de ene kant op een of andere wijze kan inzetten voor de Nederlandse provincie ter ondersteuning in administratieve, juridische, beheers- of bestuurskwesties: ‘Ik wil me graag dienstbaar maken’, zegt hij.
Die dienstbaarheid hoopt hij ook te kunnen tonen op een diaconale manier, door middel van inzet voor kwetsbare groepen in de samenleving die uit gebrek aan geld of mogelijkheden om juridische/administratieve bijstand verlegen zitten.
*
Richard links) en Augustinus.
De Nederlandse dominicanenprovincie telt in totaal zes student-broeders.
Naast de vier in Huissen studeert Richard Steenvoorde o.p. moderne theologie aan de universiteit van Oxford. Hij woont in het studentaat van Blackfriars Oxford.
Augustinus Aerssens o.p. is in september begonnen aan zijn masterstudie theologie aan de universiteit van Fribourg (Zwitserland) en woont in het internationale studentaat aldaar.
Daarnaast zijn in september Eric en Stephan aan hun noviciaat begonnen in Cambridge.