rijdag 16 december vond in Leuven de studiedag 'Het habijt weer uit de kast’ plaats, over de 'botsing en ontmoeting van generaties in dominicaans perspectief’. Een verslag en diverse reacties op deze momentopname in de ontwikkeling van de Nederlandse broeders, 'op zoek naar gezamenlijke grond’.
‘We hebben elkaars waarheid nodig’
Thijs Caspers
Op initiatief van de KU Leuven kwamen dominicanen uit Nederland en Vlaanderen bijeen om de gedachten te scherpen.
Aanleiding vormde de nieuwjaarsbrief van provinciaal René Dinklo, waarin hij spreekt over de nieuwe ontwikkelingen in de Nederlandse provincie.
Sinds lange tijd zijn er weer roepingen. Dat is een heugelijk feit. Tegelijkertijd stelt dit de orde voor vragen. Waar en hoe wil de orde zichtbaar zijn? Wat voor gedachten en theologie liggen hieraan ten grondslag? En welke verschillende posities worden daarbij ingenomen door zusters en broeders?
Tijdens het ochtendprogramma sprak René Dinklo over generatieverschillen in het religieuze leven. De Vlaamse dominicaan Bernard de Cock ging in op conflicten in de orde en hoe daar lering uit te trekken. Zuster Sara Böhmer vertelde over de visie waaruit zij – en de andere dominicanessen van Bethanië – leven en werken.
In de middag sprak de in België wonende en docerende Franse dominicaan Olivier Riaudel over de actuele betekenis van een dominicaanse theologie. Richard Steenvoorde liet tenslotte zijn licht schijnen over hoe wij kunnen wortelen in tijden van ontworteling. Na een paneldiscussie sloot theoloog en lekendominicaan Erik Borgman af met een slotbeschouwing.
De lezingen van de dag zijn gebundeld in dit boek, bestelgegevens zie onder.
De verschillende prikkelende bijdragen waren op de dag zelf te koop in bundelvorm, gepubliceerd door de dominicanen te Leuven.
De geleverde bijdragen aan dit symposium waren rijk. Ze zijn een eerste verkenning van de grote ‘trage vragen’ die op dit moment voor de dominicanen in de Nederlandstalige context spelen. De verschillende zienswijzen en generaties binnen de orde zijn daarbij zowel bron voor ontmoeting als conflict.
Precies daarom is het symposium ook niet meer dan een startpunt. Een beginpunt in een immer dynamische orde, waarbij de nieuwe situatie uitnodigt tot bezinning op de bronnen waaruit we drinken. Zuster Sara Böhmer haalde in haar lezing terloops een uitspraak aan van Pierre Claverie o.p., die gezegd zou hebben: ‘Ik heb de waarheid van de ander nodig.’ Het lijkt me het gedroomde spoor om het gesprek verder in voort te zetten.
Thijs Caspers, dominicaans geïnspireerd theoloog
*
‘Broers en zusters, met of zonder habijt’
Bernard de Cock o.p.
Mijn belangrijkste indruk van onze ‘benelux-bijeenkomst’ rond conflict in de orde, was de familiale sfeer. Met of zonder habijt, we voelden ons allemaal broers en zusters van elkaar, zoekend naar waarheid die ons bijeen houdt. En de aanwezigheid van andere spirituele tradities was een welkome verfrissing.
Mij hebben het sterkst de woorden van zuster Sara aangesproken. Verrassend hoe de sterke spiritualiteit van haar congregatie (Bethanië) als het ware een handleiding is opdat het in een religieuze gemeenschap niet mis zou gaan. En toch, zei zuster Sara, kan het misgaan, omdat wij mensen zijn en geen goden… Ik heb dit mee naar huis genomen.
Bernard de Cock o.p.
De zaal tijdens de voordracht van zr. Sara Böhmer o.p.
‘De genadige verscheidenheid van ons leven’
Mark De Caluwe o.p.
Wat mij vooral heeft getroffen is allereerst de bijzondere inzet van de faculteit van theologie en religieuze wetenschappen om deze dag te organiseren. Verder onthoud ik hoe de dominicaanse spiritualiteit creatief kon zijn doorheen de tijden.
Dat trof mij bijzonder in de referaten over ‘de visie van Bethanië’ en ‘de handvatten voor jongerenpastoraal’. Zij verwezen niet alleen naar St. Dominicus, maar ook naar een confrater uit vorige eeuwen, resp. naar de bijzonder inspirerende inzet van p. Lataste (19e eeuw) en naar de bijzondere plaats van de kunst (p. M.S. Gillet (publicatie van 1908) om hun thema vorm te geven.
Beide tonen zo ook iets van de ‘genadige verscheidenheid van het dominicaanse leven’. Dat het over twee Franse confraters gaat, sluit dan nog goed aan bij de plaats waar de orde werd gesticht…
Mark De Caluwe o.p.
*
‘Elkaar horen en verstaan en samen wijzer worden’
René Dinklo o.p.
‘Het was een heel goede dag met prima lezingen, goed georganiseerd en een opkomst van 120 mensen: Nederlandse, Vlaamse en Waalse zusters en broeders, en ook zusters van diverse congregaties, franciscanen, jezuïeten en trappisten. Wat fijn om nu gezamenlijk het Onze Vader te kunnen bidden in dezelfde bewoordingen!
De meeste Nederlandse dominicanen hadden het habijt uit de kast gehaald, de Belgische hadden het allemaal in de kast gelaten!
Wat me vooral is bijgebleven over hoe om te gaan met de verschillen tussen generaties is dat we de dialoog die op gang is gebracht gaande moeten houden. Diverse malen werd verwezen naar het gesprek van Dominicus met de waard als een methode hoe met elkaar te spreken: elkaar horen en verstaan en samen wijzer worden.’
René Dinklo o.p.
*
Bestel de bundel door uw adresgegevens te sturen naar anton.milh@kuleuven.be en een bedrag van €14,- (dat is inclusief verzendkosten) over te maken naar paters dominicanen, Ravenstraat 98, 3000 Leuven, IBAN: BE59 4310 6000 0126, onder vermelding van ‘Het habijt weer uit de kast’.
