onderdag 31 maart overleed de Zwitserse kardinaal Georges Cottier (93). Tussen 1989 en 2005 was hij pauselijk huistheoloog, een functie die traditioneel aan dominicanen is voorbehouden.
Georges Cottier o.p.
'Cottier was een klassiek voorbeeld van het dominicaanse ethos’, schreef Vaticaankenner John Allen in een in memoriam: 'erudiet, evenwichtig en onnatuurlijk kalm, zelden uit evenwicht omdat zijn geest subtiliteiten waarnam waar anderen alleen tegenstellingen zien’.
Georges Cottier was de theoloog van de pauselijke huishouding tussen 1989 en 2005, in het hart van het episcopaat van paus Johannes Paulus II. Dat was geen volledige baan en hij was nooit de &intellectuele architect’ van de paus, dat was onmiskenbaar kardinaal Joseph Ratzinger, de latere paus Benedictus XVI.
Cottier had echter wel invloed en zijn advies werd op prijs gesteld door Johannes Paulus en kardinaal Ratzinger. Ook schreef hij tal van preken en toespraken voor de Poolse paus. In 2003 werd hij bij wijze van eerbetoon – hij was toen al te oud om mee te doen met een volgend conclaaf – kardinaal gecreëerd.
John Allen noemt het kenmerkend dat Cottier erin slaagde om zowel liberalen als conservatieven in de kerk te ergeren. Zo verdedigde hij paus Pius XII tegen de kritiek dat hij in de Tweede Wereldoorlog te weinig deed om de joden voor de holocaust te behoeden. Ook vond hij dat Karl Rahners idee van de 'anonieme christen’, dat God ook aanwezig is in gelovigen van andere religies, een doodlopende weg.
Conservatieven joeg hij tegen zich in het harnas toen hij in een interview stelde dat condooms in sommige omstandigheden gerechtvaardigd waren om hiv-infectie te voorkomen. En ook prees hij, toen hij al uit functie was, president Obama voor zijn opvattingen over abortus, waarbij hij een vergelijking maakte met opvattingen van Thomas van Aquino.
Paus Franciscus herdacht Georges Cottier vrijdag 'met diepe dankbaarheid’ als een man met 'een sterk geloof, vaderlijke vriendelijkheid en intense kerkelijke en culturele activiteiten’.
De pauselijk huistheoloog is nu de Poolse dominicaan Wojciech Giertych, die in 2005 is benoemd door Benedictus XVI. De functie heette vroeger 'Meester van het Heilige Apostolische Paleis’. Volgens de overlevering was Dominicus de eerste in die functie, daarna is er altijd een dominicaan geweest die als taak had om advies te geven en pauselijke teksten na te zien op theologische fouten. Ook hoort het preken bij de Vaticaanse retraites in de advent en de vasten bij de functie, in ieder geval ten tijde van Cottier.
