rançois Hollande, Marc Rutte en al die andere Westerse leiders die vandaag de dag zeggen dat wij in oorlog zijn, suggereren dat dit ons overkomt. Met de retoriek van macht en oorlog maken we onszelf blind en doof, vindt Erik Borgman.
Erik Borgman
&De oorlog wordt ons aangedaan, geweld is overal en daarom kunnen we niet anders dan ons in dit geweld voegen. Als zij ons dit aandoen hebben wij geen andere keuze dan terug te slaan.
Zo maken wij onszelf ziende blind en horende doof. Blind voor onze eigen rol en doof voor de Syrische bisschop, die al enige tijd geleden zijn Britse ambtsgenoten liet weten dat het niet aangaat te verkondigen dat de vluchtelingen uit zijn land in Groot-Brittannië welkom moeten worden geheten, en niet tegelijk de Britse regering onder druk te zetten om de bombardementen te stoppen die de oorlog verder opdrijven die mensen dwingt te vluchten.
Doof voor het geweld en de angst in onze eigen woorden en blind voor wat zich verbergt achter wat wij aanduiden als “vluchtelingenstromen”, “in goede banen leiden”, “sobere opvang”, “versterkte grensbewaking”.
Blind voor wat er een dag vóór Parijs in Beiroet gebeurde, doof voor wat er afgelopen vrijdag in Mali plaatsvond en in grote delen van het Midden-Oosten en Afrika al heel lang schering en inslag is. Doof voor de verschrikkelijke dingen die tegenwoordig onder ons zomaar gezegd en geroepen worden, blind voor wat er op internet verschijnt.
Doof voor de verhalen van de opbouw van gemeenschap die er dankzij taaie inspanning van heel veel kanten ook zijn in het Brusselse Molenbeek, waar een aantal betrokkenen bij de aanslagen in Parijs vandaan komen. Blind voor de beelden uit het Koerdische Rojava, waar vlak bij het front in Syrië wordt gebouwd aan een samenleving van gemeenschap en gelijkwaardigheid. Doof voor wat er van ons gevraagd wordt, blind voor wat ons wordt gegeven. Kortom: doof en blind voor de waarheid.
Christengelovigen hebben te gaan in het spoor dat Jezus getrokken heeft: “Hiertoe ben Ik geboren en hiertoe ben Ik in de wereld gekomen: om getuigenis af te leggen van de waarheid” – en van het recht dat op deze waarheid gebaseerd is, de genade en de trouw die erin aan het licht komen, de liefde die ons erin draagt.
“Ziehier de mens”, zegt Pilatus als hij Jezus heeft laten geselen en Jezus’ bloedend en letterlijk en figuurlijk kapot voor de menigte staat (Johannes 19,5): ik kan met jullie doen wat mijn goeddunkt als mijn macht bedreigd wordt, en denk maar niet dat ik zal aarzelen om het ook werkelijk te doen.
De geschiedenis bewijst nog elke dag zijn gelijk en Jezus’ koningschap bestaat te midden van deze bedreiging, te midden van het geweld en de ondergang. Niet als kracht die zich ertegen verzet – dan zou het stiekem toch van deze wereld zijn – maar die zich erin verbergt. Zoals in graankorrels die zijn uitgezaaid in de akker, zich graan en brood en leven verbergen (vgl. Johannes 12,24).’
*
Ontleend aan de overweging van theoloog en Erik Borgman op 22 november in de Dominicuskerk Utrecht. Klik hier voor de volledige tekst.
