31 Juli 2015

Stilte: een sprekend deel van onze liturgie

Ga naar overzicht

Deel op:

ijdens een parochieavond in Zwolle klonk de wens om meer duidelijke stiltemomenten in de viering. Een goed idee, vindt lekendominicaan en voorganger Anneke Grunder: &Stilte is meer dan niets zeggen of niets zingen’. Een meditatie.

Kloostergang in Zwolle.

Stilte kan oorverdovend zijn voor mensen die er niet vertrouwd mee zijn. Het kan ook uitdrukking zijn van een enorme leegte. Ik hoor regelmatig van mensen die hun partner hebben verloren: &Ik zet de radio of de tv maar aan, dan heb ik wat leven om me heen’. In de stilte spreekt de afwezigheid van hun geliefde zo sterk dat het niet voortdurend te verdragen is. Ze roept de verlatenheid naar boven die rouwende mensen kan overvallen.

Stilte kan ook een bron van inspiratie zijn: ruimte om verdriet door je heen te laten gaan, herinneringen te overdenken, je geliefde aanwezig te weten in alle dingen van die vertrouwde ruimte. Dat kan genezend en helend werken. En meer in het algemeen: wie kent, na een drukke dag, niet dat verlangen naar stilte? Even geen prikkels, niets hoeven, even op adem komen?

Zulke momenten bieden ook een moment van bezinning, een gelegenheid om ons uit te laten tillen boven onze dagelijkse beslommeringen. Het brengt ons bij onszelf en bij wat ons draagt en overstijgt.

Die inspirerende stilte zoeken we als we in een viering samenkomen om de Eeuwige te zoeken, het Woord te horen, en om in Jezus’ Geest gemeenschap te vieren.

Licht valt in de kerk van Zwolle.

Ook die stilte kent vele 'kleuren’. Er is de stilte voorafgaand aan de viering, om ons ons af te stemmen op Gods adem. Er is de stilte die ons terugwerpt op onszelf als we om ontferming bidden. Soms is het niet eenvoudig om onszelf onder ogen te komen. Maar het is ook heilzaam om stil te mogen staan bij ons verdriet en onze onmacht en die voor God neer te leggen.

Er is ook de bevrijdende stilte, die we sinds kort laten klinken na het evangelie en de verkondiging. Het is een stilte die ons uitdaagt om het Woord te spiegelen aan ons eigen leven. Om onze God weer te gaan herkennen als degene die met ons meegaat, mee zoekt, mee lijdt, mee viert.

Er is de stilte van verbondenheid, als we ons tijdens de communie in het ontvangen van brood en wijn concreet inlaten met de weg van Jezus Messias. Een stilte als een belofte, die zwijgend bezegeld wordt.

Anneke Grunder

Zo kan in stilte een kracht opbloeien die al onze zang, onze woorden en gebaren overstijgt en ondersteunt. Stilte, een van de meest 'sprekende’ onderdelen van onze liturgie.

*

Deze meditatie is in iets uitgebreider vorm verschenen in Presenteerblad, het tijdschrift van het rectoraat in Zwolle.