eestige teksten van kleinkunstenaars en ontmoetingen met lotgenoten: dat helpt dominicanes Holkje van der Veer om haar beperkingen en haar ouder worden te aanvaarden. Eind augustus geeft ze een zomerretraite in Huissen.
Holkje van der Veer is dominicanes. Ze leeft met de ziekte van Marfan en schreef vorig jaar &Verlangen als antwoord’. (Foto: William Moore)
Naarmate ik ouder word en in mijn geval ook fysiek beperkter raak, vult mijn huis zich met hulpmiddelen als leesbril, steunkousen, orthopedisch schoeisel, een wandelstok en zelfs beademingsapparatuur. Met frisse tegenzin capituleer ik voor deze medische 'gadgets’, om uiteindelijk te moeten concluderen dat zij een bijdrage leveren aan de verbetering van mijn dagelijks functioneren.
Een nieuw 'ding’ wordt mij meestal aangeraden door een 'hulpverlener’, zoals een arts of een fysiotherapeut. Deze wil mij dan doen geloven dat dit 'werktuig’ mijn levenskwaliteit zal verhogen!
Meestal plaats ik zo’n ding eerst in de wachtkamer. Het object slingert dan wat rond. Pas na verloop van tijd neem ik het ter hand. Tot zomaar de dag gekomen is, dat ik het ga uitproberen en er wat mee klungel. Eenmaal in gebruik blijk ik regelmatig te moeten toegeven dat die leesbril, die speciale schoenen, de beademingsapparatuur inderdaad een verbetering zijn.
Het accepteren van het gegeven dat we ouder en soms ook stunteliger en afhankelijker worden, vraagt kracht en levenskunst. Soms liggen zwaarmoedigheid of zelfs hopeloosheid op de loer. Waar haal je de kracht en de moed vandaan om je eigenwaarde te behouden en je te blijven aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Ikzelf verzamel gedichten, liedjes en tekeningen die mij troost en energie geven. Ze prikkelen mij, dagen uit, om niet zomaar te berusten bij wat er allemaal niet zou kunnen. Er bestaan juweeltjes van liederen, die mij helpen om de realiteit onverbloemd onder ogen te zien, die mij troosten en stimuleren om mij toe te vertrouwen aan de realiteit en aan het verlangen naar toekomst. Om zo het leven, de pijn, de teleurstelling te verzachten.
Momenteel is mijn favoriet Brigitte Kaandorp. 'Ik heb een heel zwaar leven … nee echt heel zwaar …’ Zij bezingt in dit lied op satirische toon haar eigen levenslot, haar eigen verzuchtingen, haar eigen moeite met de zwaarte van het bestaan. Het laat mij lachen, het geeft letterlijk lucht, verdrijft iedere vorm van zelfmedelijden.
Dit is waarom ik van kleinkunst houd en vooral van grappige vrouwen. Brigitte Kaandorp staat hoog op mijn lijstje van topvrouwen. Voor de spiegel van mijn badkamer (met de deur her-me-tisch gesloten), zing ik met regelmaat dit lied van haar.
Mijn ziel heeft zuurstof nodig. Ouder worden of fysiek beperkt raken betekent dat ik vaker onzeker ben. Dingen die ik deed toen ik jonger was, lijken mij nu vaak doodeng of niet meer aantrekkelijk.
Wat ik als troostend ervaar, zijn contacten met steeds meer 'lotgenoten’. Ik leefde altijd al met beperkingen, nu ik ruim de vijftig ben gepasseerd, ontmoet ik steeds meer mensen die met een lichamelijk ongemak moeten leven. Ik ben in de loop der jaren steeds normaler aan het worden.
Retraite rustpunt in de zomer, met Holkje van der Veer o.p., van 28 augustus tot 1 september.
Dit is een ingekorte versie van een artikel in het tijdschrift Geloven Onderweg. Klik hier voor meer Holkje op deze site.
