et mooiste gebaar uit onze christelijke traditie is het kruisteken, vindt pastor Corinne van Nistelrooij van het Dominicanenklooster Zwolle. 'De verbinding maken tussen hoofd en borst en tussen links en rechts: met verstand, hart en lijf en leden weten én voelen dat je gelooft.’ Een meditatie.
Corinne van Nistelrooij is pastor in de kerk van het Dominicanenklooster in Zwolle.
Bij mijn weten is er nooit door een concilie, een paus of een kerkvader een bevel uitgevaardigd tot het maken van een kruisteken. Maar we kennen het allemaal. Er zijn papieren dat christenen al rond het jaar 200 het kruisteken maakten bij uitgaan en bij thuiskomst, aan tafel en bij het slapen gaan.
Maar dat hele gebaar gaat vaak achteloos, zonder er bij na te denken – en dat is juist zo lekker! Dat ons geloof als iets vanzelfsprekends bij ons hoort en dat het gebaar toch iets in ons bewerkstelligt. In de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest…
Godzegentje
Voor mezelf een kruisteken maken is mooi. Maar het allermooist is het als ik het kruisteken maak op het hoofd van een ander mens. Ik denk dat het komt door de goede herinnering die ik heb aan de hand van mijn moeder. Als ze me voor het slapengaan een kruisje gaf en nog even zachtjes over mijn wang aaide. Haar hand herinnerde aan de voorbije dag, aan het schone wasgoed en de geschilde uien. Door de zweem van de huiselijke geuren die ik geroken had toen ik uit school kwam, voelde ik me veilig. Haar hand stelde me gerust en ze tekende behoedzaam een kruisje op mijn voorhoofd. En lang nadat haar voeten de trap af gegaan waren, voelde ik nog het kruisje. Want ons voorhoofd heeft een geheugen om U tegen te zeggen…
De vader van wielrenner Sagan zet een kruisje op het hoofd van zijn zoon, vlak voor een wedstrijd.
Vaak maak ik nu zelf een kruisje op het voorhoofd van mijn kinderen of op het hoofd van zieken of van stervende mensen. Biddend om Gods toewijding voor deze mens, realiseer ik me vaak hoe blij ik ben met dat kleine gebaar. Want als pastoraal werkster mag ik niet zalven, terwijl ik besef hoe belangrijk aanraking is voor mensen die steun nodig hebben. Niet alleen zéggen tegen mensen dat ze er in Gods ogen toe doen, maar het ze ook laten voelen. Zo’n klein kruisje te kunnen geven is dan een godsgeschenk.
Klein kruisteken
Naast het ‘gewone’ kruisteken is er is ook een klein kruisteken. We zien het sommige voorgangers wel maken als inleiding op de evangelietekst. Met de duim op het voorhoofd, over de lippen en het hart, als symbool voor het verstand, het spreken en het geloof. In stilte bidt de voorganger dan de tekst: Zuiver mijn hoofd, mijn lippen en mijn hart en sterk mij om Uw evangelie te verkondigen.
Als prediker is het een mooi gebaar om te laten zien dat ook wij als voorgangers afhankelijk zijn van Gods genade. Dat ook wij maar mensen zijn en zichtbaar toegewijd zijn ‘met heel het verstand, met heel het hart, en met heel ons vermogen’, zoals er staat in het Shema, de joodse geloofsbelijdenis in Deuteronomium (6:4-9).
Omdat ik hou van de verbinding tussen lichaam en geest denk dat ik dat kleine kruisteken voortaan ook maar ga maken en bovendien: een beetje hulp van Boven is in ons werk nooit weg!
Corinne van Nistelrooij, met toestemming ingekort en overgenomen uit Presenteerblad, tijdschrift van de Zwolse kerkgemeenschap.
