e beroemde Duitse dominicaan en mysticus Meister Eckhart (ca. 1260-1329) is in 1992 gerehabiliteerd door kardinaal Ratzinger, de huidige paus. Paradoxaal genoeg hoefde dat officieel niet te gebeuren, omdat Eckhart nooit veroordeeld is. Dat blijkt uit een recent artikel van de Duitse Eckhart-deskundige professor Georg Steer.
Meister Eckhart.
Het artikel wordt besproken op de website van de Internationale Orde der Dominicanen. Het curieuze bericht is geschreven naar aanleiding van de openbaarmaking, in het tijdschrift Theologische Literaturzeitung, van de briefwisseling tussen de dominicanen en de Congregatie voor de Geloofsleer, waar Ratzinger destijds de scepter zwaaide.
Kapittel
Het kapittel van de orde – de hoogste instantie van de dominicanen – vroeg de toenmalige magister Timothy Radcliffe in 1992 bij het Vaticaan navraag te doen over de veroordeling van Meister Eckhart. Deze stierf destijds, op een onbekende plaats en een onbekende manier, toen hij op weg was naar Rome om zich te verdedigen tegen een aanklacht.
Algemeen werd aangenomen dat hij sindsdien uit de gratie was in de kerk. In de loop van de negentiende en vooral in de tweede helft van de twintigste eeuw groeide de belangstelling voor zijn werk. De Britse Eckhart-society liet al in 1980 weten dat Eckhart volgens hen niet echt veroordeeld was – alleen een 28-tal stellingen, die echter uit hun verband waren gerukt.
Orthodox
In 1992 kreeg het verzoek van de orde der dominicanen aan kardinaal Ratzinger een antwoord dat bij de Meister van de paradoxen paste: Eckharts rehabilitatie liep uit in de conclusie dat hij geen rehabilitatie nodig had.
&We hebben geprobeerd de censuur op Eckhart op te heffen’, schreef Radcliffe destijds aan de voorzitter van de Eckhart-society, &en kregen te horen dat dat niet nodig was. We kunnen vrijelijk zeggen dat hij een goede en orthodoxe theoloog was.’
Raar bericht
De Nederlandse lekendominicaan en historicus Otto Vervaart verbaast zich over de timing van het bericht – een nieuwtje van achttien jaar oud! &Persoonlijk vind ik de belangrijkste passage de vaststelling dat Eckharts denken aansluit bij visies van oosterse-orthodoxe kerkvaders en theologen, iets wat ik al enkele jaren steeds meer vermoed en hier bevestigd wordt.’
Dat het proces tegen Eckhart niets voorstelde was al in 1988 aangetoond in een studie van Winfried Trusen.
Op de website van academici.com zijn de stukken, naar het schijnt, tegen betaling in te zien.
Lees hier een portret van Eckhart in onze dominicaanse kopstukken-galerij.