Wij willen wonen in een land dat voorbeeldig is inzake humaniteit.’ Dat schrijven voorgangers en vertegenwoordigers van alle geloofsgemeenschappen in Utrecht-West aan de leden van de Tweede Kamer. De brief, gedateerd 21 maart, gaat over het Nederlandse detentiebeleid voor ongedocumenteerde vluchtelingen, dat op gespannen voet staat met de mensenrechten.
Gerrit-Jan Westerveld, pastor van de Ludgerusparochie, waarin twee dominicaanse parochies in Utrecht zijn opgegaan.
Tot de ondertekenaars horen Ank Rinzema, Hans Wiegers en lekendominicaan Leny Beemer, allen leden van de pastoraatsgroep van de Dominicuskerk; pastor Gerrit Jan Westerveld van de voormalige dominicaanse Antoniuskerk en Yose Höhne Sparborth, voormalig bewoner van de dominicaanse communiteit Giordano Bruno en nu lid van de pastoraatsgroep van de Antoniuskerk. Zowel de Dominicus- als de Antoniuskerk zijn opgegaan in de St. Ludgerusparochie.
Daarnaast hebben ook joodse, islamitische en andere christelijke gelovigen de brief ondertekend. De geloofsgemeenschappen hebben door hun diaconale werk veel kennis van de moeilijkheden van ongedocumenteerde vreemdelingen in Nederland.
Tekst van de brief:
Geachte afgevaardigden,
In verband met het detentiebeleid voor ongedocumenteerde vreemdelingen wenden wij ons als vertegenwoordigers van diverse geloofsgemeenschappen in Utrecht-West tot U.
Wij willen U laten weten dat we ons al geruime tijd schamen Nederlanders te zijn. Een land dat zichzelf roemt om zijn vrijheidszin, sluit al jaren mensen op die niets anders 'misdeden’ dan pogen om te ontsnappen aan een ellendig en veelal levensgevaarlijk bestaan in hun land van herkomst. Onder hen zijn velen die in formele zin vluchteling zijn, maar door de IND niet erkend werden. Inmiddels gaat het om zo’n zesduizend mensen per jaar. Een groot deel van hen kan niet worden uitgezet, en wordt uiteindelijk weer letterlijk op straat gezet. Meestal zijn ze dan het onderkomen dat ze voor hun detentie hadden kwijt. Onder hen zijn er die al hebben gewerkt aan vertrek uit Nederland, maar door de detentie daarin worden gehinderd. Onder hen zijn er die medische zorg zouden behoeven. Voor allen geldt dat de detentie hen beschadigt.
Volgens internationaal recht is dit opsluiten toegestaan, dat weten wij. Maar het gebeurt in ons land veel vaker en langer dan nodig en humaan is. We herinneren ons dat onder de elf mensen die omkwamen bij de 'Schipholbrand’ in 2005 er twee waren van wie de rechter achteraf constateerde dat ze ten onrechte in de vreemdelingendetentie hadden gezeten. Sindsdien is het overheidsbeleid zeer veel scherper geworden. We kunnen er vanuit gaan dat een aanzienlijk deel van deze mensen dus zelfs naar de internationale strenge maatstaven ten onrechte vastzit voor uitzetting.
We kennen de berichten van bevoegde instanties die het detentieregime ook onnodig streng noemen. Criminelen hebben aanzienlijk meer rechten dan deze onschuldig vastgehouden mensen. Om één recht te noemen: criminelen komen vrij als er een vormfout is gemaakt, voor ongedocumenteerde vreemdelingen geldt dit blijkbaar niet. Behalve onder een inhumaan detentieregime lijden deze mensen ook onder willekeur.
Het beleid maakt bedenkelijk onderscheid als er in verhullend taalgebruik gesproken wordt over “niet-westerse vreemdelingen”. In het jaar dat in Nederland de Vrede van Utrecht in 1713 wordt gevierd en wij ook met blijdschap stilstaan bij het feit dat 150 jaar geleden de slavernij werd afgeschaft, lijkt niets geleerd te zijn. Wij, burgers in Utrecht, mensen van verschillende religieuze achtergrond die veel waarden delen, protesteren met kracht tegen het beleid van de overheid waaruit de humaniteit is verdwenen.
Amnesty International heeft in 2008 en 2010 rapporten over de Nederlandse situatie gepubliceerd. Vanuit Geneve is Nederland al enkele malen gekapitteld. In 2011 schreef Amnesty International een notitie over alternatieven voor detentie. De verantwoordelijke minister is herhaaldelijk geïnformeerd door Amnesty International over concrete bevindingen.
Wij dringen er als vertegenwoordigers van diverse geloofsgemeenschappen bij U op aan, dat U zich sterk maakt dat bij het kabinet gehoor wordt gegeven aan de bevindingen van Amnesty International, omwille van de menselijkheid die een van de kernwaarden van onze samenleving wordt genoemd.
Wij zouden willen wonen in een land dat voorbeeldig is inzake humaniteit. We laten U ook als kiezers weten, dat voor ons een beleid dat van de kwetsbaarste mensen in onze samenleving slachtoffers maakt, uit den boze is. Wij verzoeken U dringend aan maatregelen te werken waardoor dit land waar wij en onze voorouders aan hebben gebouwd veilig is voor iedereen die zich er ophoudt en dat medemenselijkheid en barmhartigheid er richtsnoeren zijn voor beleid.
Utrecht, 21 maart 2013
Necmettin Kucuk (voorzitter Milli Görüs Utrecht)
Yunus Aydin (jongeren Milli Görüs Utrecht)
Ali Genc (jongeren Milli Görüs Utrecht)
Ekol Batramunoglu (jongeren Milli Görüs Utrecht)
Jan Erik Grunveld (lid Liberaal Joodse Gemeente Utrecht)
Laurent Jan van der Ham (lid werkgroep Raad van Religies Utrecht-West)
Diana Purba (voorzitter Perki, Indonesische christengemeenschap Utrecht)
Henk IJmker (coördinator Voedselbank-Plus Utrecht en diaconaal project De Brug-Kanaleneiland)
Bright Richards (acteur, regisseur New Dutch Connections)
Gerrit Jan Westerveld (pastor St. Ludgerusparochie)
Diny Ulaen (diaken Prot. Gemeente Utrecht-West)
Marieke Sillevis Smitt (buurtpastor Kanaleneiland)
Pieter van Winden (predikant Protestantse Gemeente Utrecht-West)
Joop Indenhaak (lid diaconale werkgroep St. Ludgerusparochie)
Hans Wiegers (lid pastoraatsgroep Dominicuskerk en stuurgroep inloophuis De Wijkplaats)
Gerard Martens(pastor St. Martinusparochie)
Navah Tehilla Livingstone (rabbijn Liberaal Joodse Gemeente Utrecht)
Lonie Querido (voorzitter Liberaal Joodse Gemeente Utrecht)
Eddo Verdoner (voorzitter Nederlands Israelitisch Kerkgenootschap, Utrecht)
Josien Folbert (lid werkgroep Raad van Religies Utrecht-West)
Marja Bakker (coördinator inloophuis De Wijkplaats)
Leny Beemer (lid pastoraatsgroep Dominicuskerk)
Ben van Diest (lid caritaswerkgroep Antoniuskerk)
Armand Heijnen (voorzitter PCI-caritaswerkgroep Antoniuskerk, lid stuurgroep inloophuis De Wijkplaats, lid redactieraad Straatnieuws Utrecht)
Ank Rinzema (lid pastoraatsgroep Dominicuskerk)
Yose Höhne Sparborth (lid pastoraatsgroep Antoniuskerk, theoloog Kerk en Vrede)
Paul en Claar de Rooij-Brokmeier (Nikolacommuniteit Utrecht)
