et verwijderen van misbruikplegers uit de Kerk is een vorm van 'goddelijke chirurgie’, bedoeld om het lichaam te redden door het amputeren van een ziek lidmaat. Dat zei mgr. Charles Scicluna zondag in de Sint Pieter in Rome. Volgens Arjan Broers is amputeren hetzelfde als ontkennen. Daar schieten we dus niks mee op.
Mgr. Sciccluna uit Malta vervolgt namens de Congregatie voor de Geloofsleer geestelijken die seksueel misbruik hebben gepleegd. Hij sprak gruwelijke teksten uit, afgelopen zondag in de Sint Pieter in Rome. John Allen deed verslag in de National Catholic Reporter, Katholiek Nederland bracht het nieuws hier.
Onchristelijk en dom
De uitspraken van deze priester, die vindt dat als een lid van de Kerk ‘aanleiding geeft tot zonde’, een gelovige ‘geen andere keuze heeft dan zijn banden daarmee door te snijden’, zijn vast stoer bedoeld. Een beetje zoals men het hier ten lande steeds over ‘keihard aanpakken’ heeft. Het Vaticaan wil laten zien dat ze het misbruik wél heel erg vindt en wil breken met de zwijgcultuur.
Helaas gebeurt het omgekeerde. In plaats van te zwijgen en de doofpot te hanteren worden daders ontmenselijkt, uitgestoten en doodgezwegen. Alsof de daders geen deel zijn van de kerk, alsof het misbruik niet midden in de kerk heeft plaatsgevonden.
Het uitstoten van mensen is wezenlijk onchristelijk, want Jezus Christus zag juist altijd de mens in de zondaar. Praktisch is het bovendien dom, want het lost niks op.
Seksuele gevoelens ontkennen
De kerk neemt, zo kun je concluderen uit de woorden van mgr. Scicluna, geen afstand van de eigen opvatting over seks en celibaat. Maar het misbruik van kinderen, zo meen ik, komt voort uit het ontkennen van een wezenlijk deel van hoe wij geschapen zijn: als seksuele wezens. Dat betekent niet dat we allemaal seks moeten hebben, maar wel dat we seksuele gevoelens hebben.
Wie die gevoelens ontkent, wegdrukt, doodzwijgt of biddend probeert te boven te komen, die raakt vervormd, wordt ongelukkig en soms zelfs misdadig.
Levenskracht
De kerkelijke leiders zouden, als ze de crisis te boven willen komen, juist moeten streven naar gezonde opvattingen. Seksuele gevoelens hebben immers te maken met levenskracht, met vitaliteit, met genot, plezier, overgave, verbinding met een ander, het ervaren van macht en onderwerping, met liefde en met het wonder van het leven.
Zo lang de kerk dat blijft ontkennen, zullen er priesters en religieuzen zijn die zich vergrijpen aan kinderen of andere machtelozen, en zullen er kerkelijke leiders zijn die menen dat ze mensen die vreselijke fouten hebben gemaakt kunnen ‘amputeren’ en ‘klinisch wegsnijden’.
Omarmen
De enige oplossing is nu – behalve bestaande misbruikers te straffen en te helpen en hun slachtoffers te helpen – het omarmen van onze eigen verlangens en gefrustreerde verlangens, ook (of júist) als het verlangens zijn die heftig zijn of rauw, of misschien wat duister. Daarmee zeg ik niets over goed of kwaad, en ook niet dat alle verlangens moeten worden omgezet in gedrag, maar wel dat het onze verlangens zijn, net zoals de daders onze daders zijn.
Arjan Broers is journalist, theoloog en beheerder van deze website.
