et synodale gesprek van katholieken uit 39 Europese landen, vorige week in Praag, was 'een unieke en transformerende gebeurtenis’, schrijft deelnemer Richard Steenvoorde OP.
Deze tekst verscheen in het Engels op Dominican Dispatches, het persoonlijke blog van dominicaan Richard Steenvoorde
De synodale bijeenkomst in Praag ter voorbereiding van de synode bracht een gesprek op gang binnen de Europese katholieke kerk dat al lang had moeten plaatsvinden.
Het feit dat we überhaupt een gesprek konden voeren, is op zich al een verbazingwekkende prestatie. Met vertegenwoordigers uit 39 verschillende Europese landen die in vijf verschillende talen in de zaal werkten en ongeveer 1200 deelnemers aan de digitale conferentie, was het om te beginnen een ambitieuze conferentie.
Daarnaast werd de synode ondersteund door een geestelijk initiatief: in heel Europa hadden 180 kloosters en religieuze gemeenschappen zich verbonden om 24 uur per dag, 7 dagen per week te bidden.
De conferentie in Praag werd georganiseerd door de Europese Bisschoppenconferentie (CCEE). Bij sommige mensen veroorzaakte dit enige angst: zouden ze vrijuit kunnen zeggen wat ze wilden zeggen? Zijn kritische opmerkingen toegestaan?
Uiteindelijk denk ik dat alle deelnemers actief luisterden en openstonden voor wat er werd gedeeld in de plenaire vergaderingen en werkgroepen. Op een meer spirituele manier zou je kunnen zeggen dat de Heilige Geest ons onderwees, wat niet betekent dat alles wat in Praag gezegd of gedaan is, aan de Heilige Geest kan worden toegeschreven. Meer onderscheidingsvermogen en verdere bekering zijn zeker nodig.
De Nederlandse delegatie: bisschop Hans van de Hende, prof. Monique Van Dijk-Groeneboer, Lisette van Oordt (beleidsmedewerker dominicanessen van Voorschoten) en Richard Steenvoorde OP (foto Hendro Munsterman, ND).
Een journalist vroeg een van onze delegatieleden of de synode echt had geprobeerd te doen wat paus Franciscus ons had gevraagd, of dat mensen hun eigen agenda hadden nagestreefd.
We zijn erin geslaagd om het eerste te doen en sommige mensen probeerden het laatste te doen, maar uiteindelijk zonder succes. Deze synode ging niet over het naar voren schuiven van deze of gene agenda. Onderscheidingsvermogen is iets anders dan dingen op de kerkelijke agenda zetten. Dat wil niet zeggen dat de uitkomst van de synode in Praag geen invloed zal hebben op de kerkelijke agenda.
Maar eerst is het belangrijk om te begrijpen dat het synodale proces om bekering vraagt. Bekering moet op meerdere niveaus plaatsvinden. Ten eerste, hoe word ik persoonlijk een betere volgeling van Christus? En wat betekent dat voor hoe ik omga met andere mensen, vooral degenen met wie ik het niet eens ben?
De gespreksgroep waarin Richard Steenvoorde deelnam, met onder andere dominicanes Hedvig Deák uit Hongarije (in het midden met zwarte sluier en bril).
Ten tweede zijn er bekeringen nodig binnen de kerk als geheel. Hoe voorkomen we dat de Kerk verdeeld raakt over de verschillen tussen leken en gewijde predikanten? Hoe kunnen we luisteren naar degenen die door de kerk zijn gekwetst en gemarginaliseerd, en hen erbij betrekken? Op welke manieren kan de kerk LGBTQ+ mensen begeleiden op hun geloofsreis? Hoe kunnen we meer vrouwen opnemen op alle niveaus van de missie en het bestuur van de kerk?
Natuurlijk werden er nog veel meer onderwerpen besproken, maar onder al deze kwesties ging een fundamentele zorg schuil: hoe gaan we, ondanks al onze verschillen, samen verder als Kerk in Europa?
Het begin van een antwoord ligt in het idee dat we allemaal delen in één doop. Deze synode had dus ook een stevige oecumenische inbreng via vertegenwoordigers van andere kerken en christelijke gemeenschappen.
Helaas ontbreken de jongeren in de kerk grotendeels in het synodale proces.
Maar helaas ontbreken de jongeren in de kerk grotendeels in het synodale proces. Dit baart mij zorgen. Jongeren zijn niet alleen de toekomst van de kerk; ze maken nu deel uit van de kerk en daarom zouden ze bij het proces moeten worden betrokken.
Ik ben onder de indruk van de spirituele methode van onderscheiding, maar, zoals een deelnemer zei, we moeten op een gegeven moment discussies voeren en beslissingen nemen. Waaraan een andere deelnemer toevoegde, ja, maar dan heb je de scholastieke manier van redeneren nodig; anders wordt het een puinhoop.
Deze kleine uitwisseling zette me aan het denken. Kunnen we vanuit de dominicaanse ervaring iets bijdragen aan het synodale proces terwijl het vordert? Het is iets waar ik nog verder over moet nadenken.
Voor nu ben ik dankbaar dat ik deel mocht uitmaken van de dagen in Praag. En ik ben ontzettend dankbaar voor de fantastische samenwerking binnen onze delegatie waardoor we tot een gezamenlijk statement zijn gekomen.
