Catharinareis naar Siena en Rome

Verslag: Sieneke Spiegel OP

door Sieneke Spiegel
‘Mijn natuur is vuur’ is een uitspraak die Heilige Catharina van Siena (1347 – 1380) typeert.

Getriggerd door deze tekst en mijn nieuwsgierigheid naar dominicaanse mensen uit het verleden en heden, melde ik mij meteen aan voor de studiereis naar Siena en Rome, geleid en georganiseerd door zr. Catharina Al (Neerbosch) en zr. Amata Mueller (Sittard).

We reisden af met een groep bestaande uit drie zusters dominicanessen, een dominicaan, twee lekendominicanen (waaronder ikzelf) en zeven dominicaans geïnteresseerden naar de geboorteplaats van Catharina in Siena (Italië), voor de start van onze ontdekkingstocht.

Lees hier het verslag van dominicaan Jan van Duijnhoven op de website van het Klooster van Berg en Dal.

Al tijdens de start van onze reis, op 10 oktober, was de sfeer goed. Opgewekt, nieuwsgierig en vaak (al) diepgaand. Een gezamenlijke interesse schept meteen een band. Gedurende de hele week bleven we maar praten en geïnteresseerd in elkaar en in elkaars belevingen en bevindingen. Voor mij was dit een belangrijk onderdeel; heerlijk om samen met anderen te delen en te ontdekken!

Ik ben van huis uit niet katholiek, op dit punt valt er voor mij nog veel te ontdekken, tijdens deze reis leerde ik hier veel over. In Nederland is religieus zijn soms eenzaam, maar in de groep en in Rome voelde ik me voor het eerst bij de wereldkerk, zijn historie en toekomst behoren. Alleen al het feit dat alle groepen die op woensdag bij de audiëntie van de paus aanwezig waren allemaal in hun eigen taal welkom werden geheten maakte indruk op mij.

Tijdens de reis bezochten we veel plaatsen die centraal stonden in het leven van Catharina en diverse dominicaanse plekken. Haar geboortehuis in Siena, de cel waar ze zich drie jaar afzonderde voor gebed, de route die ze liep naar de kerk, de kapel waar ze kwam bidden en mensen verzorgde tijdens de pestepidemie, relieken van haar lichaam.

In Rome haar graftombe waar de mis opgedragen werd, voor mij een van de hoogtepunten. De kamer waar ze overleed, de Engelenbrug waar ze dagelijks overheen liep toen ze in Rome woonde.

Om zo deze plaatsen te zien en haar verhaal er bij te horen maakte dat haar persoon echt ging leven voor mij. In gedachten zag ik haar in haar tijd rondlopen en handelen, terwijl wij zelf als toeristen in het warme najaars Italië met onze rugzakken, ons eigen verhaal, gepaste eerbied en gezelligheid hieraan parallel naast haar liepen. Misschien een groot contrast, maar wel een voedende inspiratie voor onze tijd!

Ook bezochten we het ‘Catharina instituut / studiecentrum’ waar een Amerikaanse zuster ons uitgebreid over Catharina vertelde. Een tekst die me het meest hieruit bijgebleven is: ‘Catharina kende haar rol, ze wist wie ze was en respecteerde ieders plaats.

Vanuit dit standpunt van respect vertelde ze een ander wat ze vond, in niet te misverstaande bewoordingen. Ze wilde niet de ander zijn, maar wilde haar eigen rol vervullen. Ze begreep haar eigen menselijkheid, haar kleinheid, maar stond wel degelijk haar mannetje’.

Het is haar bijzondere combinatie van nederigheid en kracht die me aanspreekt.

We verbleven 24 uur in Siena en reden daarna met busjes, in Italiaanse stijl, naar Bracciamo. Hier is een dominicaanse plek die gerund wordt door zusters dominicanessen van Sint Caecilia (uit Amerika, dezelfde congregatie als ‘onze’ zusters in Sittard).

Het is een oud opvanghuis voor kinderen, maar nu een retraitecentrum. Het ligt prachtig op een heuvel, omgeven door bos en met uitzicht op een groot meer. Van daaruit reisden we bijna dagelijks naar Rome op en neer. Fijn om op deze plek weer op adem te kunnen komen na een dag in de drukke hoofdstad.

(uit de Dialoog, vertaald door Zr. Catharina Al, link zie onderaan):

– Bidden = verlangen naar God. Door te bidden leert men zichzelf kennen.

– In het besef van eigen kleinheid krijgt de mens een groter idee van Gods barmhartigheid.

– De bron van Catharina’s woorden en activiteiten ligt in de dialoog met God.

– Ze is bezield van groot verlangen om de kerk in de voetstappen van de Heer te zetten. Opvallend is haar grote apostolische ijver, een ‘honger’ naar de eer van God en naar het geestelijk en lichamelijk heil van de medemens.

– Ze hecht groot belang aan de hervorming van de clerus en van het religieuze leven.

– Ze overstijgt nationale gevoelens in belang van vrede en eenheid. ‘Voor vrede zou ik graag duizend maal mijn leven geven’ schrijft ze.

– Het algemene belang moet voorrang hebben boven particuliere interesse. Politieke leiders moeten een voorbeeld zijn van rechtvaardigheid en hun gezag is hen enkel tijdelijk toevertrouwd.

– De paus moet het verlies van aardse goederen accepteren om zijn geestelijke missie te realiseren.

– Voor haar is de paus ‘Christus op deze aarde’. Ook elke gelovige moet een andere Christus worden.