n Boksburg stierf op de vroege ochtend van 17 oktober de bekende Zuid-Afrikaanse dominicaan, theoloog en anti-apartheidsactivist Albert Nolan, 88-jaar oud.
Albert Nolan OP
Albert Nolan, geboren in 1934 in Kaapstad, trad in 1954 toe tot de Orde der Predikers. Hij woonde in de laatste fase van zijn leven bij dominicanessen in Marian House in Boksburg.
In 2003 kreeg hij een hoge nationale onderscheiding vanwege zijn levenslange toewijding aan de strijd voor democratie, mensenrechten en gerechtigheid en voor het bekritiseren van de theologische rechtvaardiging voor apartheid. Nolan inspireerde een generatie christelijke activisten en theologen. Door deze strijd nam hij niet de verkiezing aan tot magister van de orde, in 1983, want dan zou hij naar Rome moeten verhuizen. De Ier Damian Byrne werd toen de nieuwe magister.
Albert Nolan wilde dat de dominicanen in Zuid-Afrika bleven. Onder hen waren ook een aantal Nederlandse broeders. In 1986 moest hij onderduiken voor de beruchte Zuid-Afrikaanse veiligheidspolitie.
Hij werkte enige tijd voor het Instituut voor Contextuele Theologie en was deel van de groep grotendeels zwarte pastores en theologen die in 1985 in het Kairos-document de apartheid scherp veroordeelde. Nolan vond dat theologie niet aan de universiteit beoefend moest worden, maar midden in het leven. Hij bepleitte een profetische theologie, verwant aan de bevrijdingstheologie van onder meer de latere dominicaan Gustavo Gutierrez. Hij stichtte het radicale en oecumenische theologische tijdschrift Challenge en was er lange tijd eindredacteur van.
Albert Nolan, foto Mike Deeb OP
Nolan was aalmoezenier voor een niet-raciale studentenfederatie en speelde een tot nu toe niet precies bekende rol in het ondergrondse werk van met name het Afrikaans Nationaal Congres.
Nolan vervulde diverse functies in de provincie, drie periodes als provinciaal overste. Hij promoveerde als bijbelgeleerde in Rome in 1963, maar vond het te kostbaar om zijn proefschrift uit te geven. Daardoor kreeg hij de titel van doctor nooit officieel. Hij zag zichzelf eerder als een prediker dan als een geleerde en wilde dat het evangelie verschil zou maken in het leven van mensen.
Als auteur was Nolan met name bekend om zijn bestseller Jesus Before Christianity uit 1976, dat in ten minste negen talen is vertaald. Hij bleef tot op hoge leeftijd een boodschap verkondigen van hoop en pleiten voor een niet-raciale, niet-seksistische, vreedzame en ecologisch duurzame wereld.
Meer lezen op Polity, Daily Maverick, America Online en Wikipedia.
