anuit het centrum van de Oekraïense hoofdstad Kiev schrijft dominicaan Jaroslaw Krawiec levendige brieven. Af en toe vertalen we er een. 'Vergeet ons niet!’
De brieven van broeder Jaroslav worden gepubliceerd op de Zwitserse katholieke website www.cath.ch. Wij plaatsten hier vertaalde bijdragen op 12 maart, 23 maart, 7 april en 17 mei.
Onderstaande brief is gedateerd op 27 juni.
Jaroslav Krawiec is een Poolse dominicaan die in Kiev woont en werkt.
Beste zusters, beste broeders,
Er zijn meer dan twee weken verstreken sinds mijn laatste brief uit Oekraïne. Deze langere periode tussen de wedstrijden zou de indruk kunnen wekken van een terugkeer naar de normaliteit.
Als iemand van jullie nu in Kiev of Lviv is aangekomen zonder te weten dat er al meer dan vier maanden een oorlog gaande is, zou je op het eerste gezicht misschien niet zien dat niet alles in orde is.
Natuurlijk, afgezien van de aanblik van veel mannen en vrouwen in militair uniform op straat, lijkt het dagelijkse leven gewoon door te gaan.
Maar dit is slechts een illusie. Het is voldoende om een paar woorden of zinnen uit te wisselen met de mensen om te beseffen dat we verre van normaal zijn. Erger nog, niemand weet wanneer dat zal terugkeren, aangezien er geen einde aan de oorlog in zicht is.
'De raketten zijn gevallen. Bij ons is alles goed'
Afgelopen weekend was een pijnlijke herinnering aan deze realiteit. Zaterdag vielen enkele tientallen Russische raketten in de omgeving van Zjytomyr, Lviv en Tsjernihiv. Daarna volgde een tragische zondagochtend in Kiev.
Ik was op bezoek bij Fastiv en werd vóór 6 uur ’s ochtends gewekt door loeiende sirenes. Even later was het gedempte geluid van een explosie te horen. Zelfs de hond van pater Pavel, een vriendelijke en rustige Labrador, was duidelijk van slag.
Later hoorden we dat het het geluid was van het Oekraïense luchtafweergeschut dat een van de raketten neerschoot die richting Kiev vlogen. Even later kreeg ik een bericht van pater Jakub: ‘De raketten zijn gevallen. Bij ons is alles goed.’
De priorij van de Moeder Gods in het centrum van Kiev
De raketten ontploften niet ver van ons klooster, dus de broeders konden hun vlucht en explosie duidelijk horen. Het was duidelijk dat de Russen de moed niet hebben opgegeven en de hoofdstad opnieuw aanvielen.
Een gebouw dat enkele weken geleden al door een raket was geraakt, werd dit keer zwaar beschadigd. Helaas raakten ook de bewoners gewond, waaronder een 7-jarig meisje dat door arbeiders uit het puin werd gehaald. Het beeld van dit kind gedragen op een brancard werd even beroemd over de hele wereld.
In de middag ging ik kijken wat er was gebeurd. Het is onthutsend om bekende plekken te zien die ruïnes zijn geworden. Ik had duidelijk geen directe toegang tot de plaats van de tragedie. Toen ik de hulpdiensten van veraf aankeek, zag ik brandweerwagens met hun bemanning terugkeren.
De aanval verbrijzelde de groeiende hoop op veiligheid
De brandweerlieden waren uitgeput van het werk en de hitte. Zij zijn degenen die, samen met de reddingswerkers, de artsen en de gas- en elektriciteitsingenieurs, sinds het begin van deze oorlog onverwoestbare helden zijn en dagelijks mensenlevens en eigendommen redden.
De aanval diende als een wake-up call voor de burgers van Kiev, vooral degenen die net waren teruggekeerd naar de stad. Het verbrijzelde hun groeiende hoop op veiligheid en herinnerde ons aan de voortdurende oorlog. Ik heb vandaag gehoord van mensen die hebben besloten hun terugkeer naar huis voor onbepaalde tijd uit te stellen.
Naast Russische raketten die richting Oekraïne vliegen, kijken we ook angstig naar Wit-Rusland. En dit is het perspectief vanuit de relatieve veiligheid van Kiev, waar ik woon met de broeders. Wat moeten mensen zeggen in Oost- en Zuid-Oekraïne? Daar gebeuren de echt verschrikkelijke dingen.
Bezoek aan de dominicanessen in Mukachevo. Zr Lidia, Ireneusz Pogoreltsev OP, Alain Arnould OP, Lukasz Wiśniewski OP, Jarosław Krawiec OP.
Ik heb de afgelopen week gereisd. Alain Arnould, socius van de Magister van de Orde, en Lukasz Wiśniewski, provinciaal van Polen, bezochten Oekraïne. We probeerden al een tijdje deze ontmoeting met pater Alain in Oekraïne te organiseren, maar er was altijd een tegenslag.
Uiteindelijk is het gebeurd. De ontmoeting op de parkeerplaats van een van de supermarkten in het kleine Slowaakse stadje Michalovce leek een beetje op een scène uit een spionagefilm. Pater Alain kwam uit Hongarije, dankzij de hulp van pater Jacek uit Debrecen.
Het was fijn om een van de twee Poolse dominicanen te ontmoeten die in Hongarije werken, en vooral omdat pater Jacek niet naliet ons een paar flessen heerlijke Tokay (een zoete Hongaarse wijn) mee te brengen.
Het nieuwe Belgische paspoort van pater Alain veroorzaakte enige opwinding bij het oversteken van de Slowaaks-Oekraïense grens. Het document versierd met striphelden werd enorm bewonderd door vrouwelijke Oekraïense grenswachten die de gedrukte figuren begonnen te herkennen. Hoe kun je de charmante tekeningen van de Smurfen en Lucky Luke weerstaan? Toen ze het paspoort teruggaf, zei de agent: ‘Het is zo mooi dat het zonde is om er een stempel op te zetten.’
Alle Oekraïeners zijn geraakt en gewond door oorlog
We kwamen verrassend snel aan in Mukachevo, in de regio Zakarpattia, in Oekraïne beroemd om zijn mengelmoes van culturen, talen en religies. We brachten de nacht door in het huis van bisschop Nicholas, een dominicaan.
Tijdens het avondeten deelde onze broeder zijn oorlogservaringen met ons. Als bisschop van een gebied in een veilig deel van het land, waar enorme aantallen mensen hun toevlucht zoeken, is hij dagelijks getuige van vele menselijke drama’s.
Het is moeilijk om het niet eens te zijn met zijn gedachte dat alle Oekraïners – waar ze ook zijn, of ze nu met hun eigen ogen verwoeste huizen en steden hebben gezien of dat ze ze alleen op televisie hebben gezien – allemaal slachtoffer zijn van deze oorlog. Elk van hen is geraakt en gewond door oorlog.
In Mukachevo hebben we ook pater Irénée ontmoet die tijdelijk bij de Dominicaanse zusters woont en zuster Lydia en vooral de parochiepriesters helpt. Irenaeus arriveerde in Zakarpattia met een groep ballingen uit Charkov, waar hij voor de oorlog had gewoond.
Een engel met een kaart van Oekraïne. Fresco in de Grieks-katholieke kathedraal van de apostelen Petrus en Paulus in Chortkiv.
De volgende dag, na een bezoek aan de garage in Kolomyya om een lekke band te repareren, bereikten we Chortkiv. Daar werden we verwacht door de paters Svorad, Julian en Dymitro, evenals de kandidaat voor de Orde van Charkov, Nikita. Binnenkort begint hij aan zijn noviciaat in Warschau.
Op weg naar onze kerk stopten we bij de Eastern Rite Cathedral. Binnen in het heiligdom zagen we nieuwe schilderijen. Pater Alain zag een engel met een wereldbol met een kaart van Oekraïne in zijn handen. Een belangrijk symbool in deze moeilijke tijden van oorlog.
We maakten ook van de gelegenheid gebruik om het interieur van het voormalige dominicanenklooster te bekijken dat in afwachting is van een grondige renovatie. We zouden heel graag willen dat het toekomstige dominicanenklooster in Chortkiv een plek wordt waar mensen die door oorlog zijn getroffen, hulp kunnen vinden, net zoals het huis van St. Martin momenteel in Fastiv staat. Ook bezochten we de dominicaanse zusters die mensen in nood helpen.
Zuster Marcelina liet me een kaart van Oekraïne zien met gemarkeerde plaatsen die bereikt zijn door donaties van de dominicanen van Chortkiv. In mijn gesprekken met de zusters en broeders, evenals met de leden van de parochie die ik toevallig heb ontmoet, hoor ik steeds de overtuiging en het geloof op de voorspraak van Maria en van de heiligen die door hun gebeden waken over Chortkiv.
Zuster Marcelina kijkt op de kaart waarop aangegeven is waar de hulp van de dominicanen van Chortkiv heen is gestuurd.
We reisden naar Khmelnytskyi en Lviv. Pater Igor, onlangs tot priester gewijd, integreert heel goed in de gemeenschap van de jongste priorij, niet alleen van het Vicariaat van Oekraïne maar van de hele Orde. Toen we de ochtendmis in het Engels vierden in de kapel van het Khmelnytskyi-klooster, opgedragen door pater Igor, hoorden we een korte preek over Johannes de Doper die voor ons een voorbeeld wordt van hoe we Jezus Christus moeten prediken.
’s Middags waren we al in Lviv, en de broers boden ons pizza aan. Na onze gesprekken en een kort bezoek aan de Rozenkapel vertrokken paters Alain en Lukasz naar Polen en wachtte ik op de avondtrein naar Kiev.
Terwijl ik deze brief schrijf, las ik over nieuwe raketaanvallen op Oekraïne. Het winkelcentrum in Krementsjoek, een stad in het centrum van Oekraïne, staat in brand. Een angstaanjagend schouwspel en een nog angstaanjagender bewustzijn van de menselijke tragedie. Andere mensen komen om tijdens het bombardement op Kharkiv.
Het zijn allemaal burgers, normale mensen die zich binnen het bereik van Russische raketten bevonden.
Vergeet Oekraïne niet! Met groeten en het verzoek voor ons te bidden,
Jaroslaw Krawiec OP
Kiev, 27 juni, 23.00 uur
