e tweede strofe van het Rorate begint met een schuldbelijdenis, die in schril contrast lijkt te staan tot het hoopvolle refrein van vorige week. Misschien klinkt hier een besef door dat we voor 'deze-wereld-omgekeerd’ afhankelijk zijn van Gods genade.
door Jacqueline Huizinga, lekendominicaan
Maar kúnnen we vandaag de dag nog wel iets met een dergelijk besef?
De tekst laat een collectief aan het woord: ‘Wij hebben gezondigd…’ Zoiets zeggen we niet graag meer tegenwoordig. We zeggen meestal liever ‘ik’ dan ‘wij’. En schuldgevoel werkt bij mij verlammend: ‘Het maakt toch niks uit wat ik doe of laat’. Het verhindert me om in beweging te komen. Schuldgevoel kan me ook ertoe verleiden mijn passiviteit te rechtvaardigen: ‘ik kán toch ook niet veel beginnen tegen die grote machten?’
De Tweede strofe van het Rorate op de tweede zondag van de Advent is een uitnodiging om stil te staan bij wat we wél kunnen.
Peccávimus, et fácti súmus tamquam immúndus nos,
et cecídimus quasi fólium univérsi:
et iniquitátes nóstræ quasi véntus abstulérunt nos:
abscondísti faciem túam a nóbis,
et allisísti nos in mánu iniquitátis nóstræ.
We hebben gezondigd en zijn onwaardig geworden.
We zijn als bladeren op de grond gevallen.
Onze zonden hebben ons weggeblazen, zoals de wind doet.
U hebt uw aangezicht verborgen voor ons
en ons verpletterd door de zwaarte van onze eigen schuld.
Godsverduistering is van alle tijden
Over welke zonden zingt de tweede strofe eigenlijk? In zijn boek Verslaafd aan God beweert Peter Rollins dat niet de secularisatie het probleem is, maar de Godsverduistering. En die is volgens hem van alle tijden: profeten worden gemarginaliseerd of tot zwijgen gebracht en leugenprofeten doen goede zaken. In onze tijd doen verwarring zaaiende sociale media er een flinke schep bovenop. De bijbelse leugenprofeet verschijnt nu in een hip jasje; het ‘dikke Ik’ is zijn principiële volgeling.
Hoe houd ik me staande in een wereld waar God lijkt verdwenen en waar we worden verleid om van alles maar te geloven?
Peccavimus … Het lied is vandaag opnieuw onze profeet en verkondigt de ‘ongemakkelijke waarheid’ van de maatschappelijke en ecologische rommel. Schuldgevoel lost niets op. Moed en vertrouwen kunnen ons verbinden. Dat is ook de inzet van paus Franciscus in Laudato Si’ en Fratelli Tutti.
Hemelen laat uw hoogten druipen van gerechtigheid en laat haar stromen vanuit het zwerk.
Aarde open uw schoot, laat heil opbloeien en ook gerechtigheid ontkiemen.
Ik, de Levende, heb dat alles geschapen. (Jesaja 45,9)
Laat onze ogen open gaan: We hoeven het niet altijd zelf te doen en al helemaal niet alleen!
Waar put jij moed? Bij wie zoek en vind jij waarheid?
Doe ons, Levende, uw genade aanschouwen, laat komen uw heil over ons.
(Antifoon psalm 85 GvL)
*
Met dank aan Els van der Ree o.p. en Marianne Merkx o.p.
