at betekent de menswording van God voor de menselijke waardigheid? Een kerstoverweging van Richard Steenvoorde o.p.
Richard Steenvoorde o.p. (foto Ramon Mangold, bij de voorstelling Cabaretiers en andere Predikers)
Met Kerstmis vieren we dat God mens is geworden. Dat noemen we de Incarnatie. Daarmee willen we zeggen hoe in Jezus God ons rakelings nabij komt.
God weet wat het is om een mens te zijn op aarde. Dat is goed nieuws. Immanuel – God met ons – als een klein kind in een kribbe, laat ons zien dat God oog heeft voor al wie weerloos en afhankelijk is.
Het kerstverhaal begint chaotisch. Veel mensen zijn op reis. Maria en Jozef zijn niet getrouwd, maar reizen wel samen. Maria is jong en onverwacht zwanger. Ze moeten slapen in een stal. En uitgerekend in die moeilijke situatie betreedt God als mens de wereld.
Zo wil God met ons zijn
In Jezus ontmoeten we een mens aan de rand van de samenleving. Hij groeit op in een bezet land tussen de armen en de uitgestotenen. Hij komt voor hen op.
Zo wil God met ons zijn door dik en dun, heel ons leven, van het eerste prille begin tot het laatste kwetsbare einde. Door de eeuwen heen heeft deze boodschap gelovigen geïnspireerd om zich in te zetten in woord (katholiek sociale leer) en daad (netwerken van naastenliefde).
Er is meer. Jezus Christus is niet alleen een soort ‘superheld.’ Hij biedt ons de helpende hand daar waar onze eigen menselijke waardigheid in het geding is gekomen. Dat wil zeggen, Jezus helpt ons – verlost ons – van al die momenten waarop wij in liefde naar elkaar, naar God, en naar onszelf tekort zijn geschoten. Met Zijn hulp en vriendschap kunnen we de liefde waartoe wij geroepen zijn weer de centrale plaats geven in ons leven.
'Reeds vanaf zijn geboorte wordt de mens uitgenodigd tot dialoog met God'
‘De diepste grond van de menselijke waardigheid is gelegen in de roeping van de mens tot gemeenschap met God. Reeds vanaf zijn geboorte wordt de mens uitgenodigd tot dialoog met God’ (Gaudium et spes, 19).
De kerstster wijst ons naar het kind in de kribbe. Het kwetsbare kind in de kribbe wijst ons op de grote liefde van God voor iedereen. In Jezus is God niet een toevallige passant in ons leven, maar biedt Hij zijn hulp en vriendschap aan.
Richard Steenvoorde o.p.
Dominicaan, studentenpastor in Rotterdam en promovendus aan de KU Leuven
Schilderij van de dominicaanse kunstenaar Fra Angelico (1395-1455)