In jouw voetspoor - Baukelien Visser

Beste br. Dominicus,

Binnenkort is het 800 jaar geleden dat u overleed te Bologna. ‘Uw’ Orde der Predikers is springlevend. De fakkel van ‘dominicaanse spiritualiteit’ wordt nog altijd doorgeven. Ik bewonder uw grote inzet en rechtschapenheid. En de duizenden de kilometers hebt u te voet afgelegd. Alleen al omwille van democratische besluitvorming.

Mijn reis met ‘het dominicaanse’ begint halverwege de jaren ‘80 van de 20^e eeuw. Tussen toen en nu is een te lange tijd om alles te vertellen op dit ansichtkaartje. Daarom kies ik een aantal ‘zaken’ die betekenis voor mij hebben.

Eric Osendarp o.p.

Als bakvis werd ik kerkelijk en maatschappelijk actief. Via de protestantse werkgroep Oecumene leerde ik de plaatselijke rk-pastoor kennen: wijlen Eric Osendarp. Hij was dominicaan.

‘Pater Eric’ was gedreven en sociaal bewogen. Van hem leerde ik een geheel ander mens- wereld- Godsbeeld. Niet langer dat de mens van nature zondig is en tot niets goeds in staat is. Maar dat de mens van nature goed is. Niet langer de strenge rechter wiens toorn je niet over jezelf moest afroepen, maar een God die begaan is met mensen.

Geloven doe je niet alleen in de kerkbanken, maar juist ook door recht te doen aan je naaste, je medemens. En bij het in gesprek gaan met andersdenkenden is het van belang dat je argumenten kunt onderbouwen. Het is een uiting van respect naar de ander als je je vooraf goed voorbereidt en verdiept. En aandachtig luisteren in plaats van klaar zitten met vooroordelen, aannames en eigen gelijk.

Woorden van Eric die mij steeds weer terugbrengen naar de kern zijn: Ga naar de plek waar God je in verantwoordelijkheid heeft gesteld.

In de jaren ‘90 had ik contact met zusters en geassocieerden van de congregatie zusters Dominicanessen van Neerbosch. Aanvankelijk met zr. Holkje van der Veer en haar huisgenoten van de Dominicaanse Vrouwengemeenschap ‘Kohèlet’ te Zwolle. Later, van 1996 tot 1999, kwam daarbij met de gehele congregatie door een nieuwe vorm van verbondenheid: associatie.

Mijn dominicaanse reis kent omwegen. Bij de Dominicaanse Lekengemeenschap Nederland heb ik uiteindelijk mijn plek gevonden. In 2015 deed ik professie. Drie jaar later volgde de bekrachtiging. Op de foto zie u promotor br. Gerard Braks naast mij staan.

Kort na de oprichting van de Orde hebben de predikbroeders zich verspreid over Europa. Veelal naar universiteitssteden  Zo ook naar de Lage Landen. Als eerste deden ze Utrecht aan. In 1245 vestigden de eerste dominicanen zich in Leeuwarden, de stad waar ik geboren en getogen ben. Er is hier nooit een universiteit geweest, maar door ligging aan de Middelsee was het in de regio wel een belangrijke handelsplaats.

Het Leeuwarder Dominicanenklooster werd bemand door broeders die afkomstig waren van Rue Saint-Jacques te Parijs. Vandaar dat zij alhier ‘jacobijnen’ werden genoemd. Een andere benaming was ‘bonte papen’ als verwijzing naar witte habijt en zwarte mantel. De dominicanen hebben significant bijgedragen aan de wording en vorming van Leeuwarden. In de oude binnenstad zijn daarvan nog sporen terug te vinden, waaronder de straatnamen Bontepapesteeg en Jacobijnerkerkhof.

Tegenwoordig is de Grote of Jacobijnerkerk het geestelijk thuis van de Protestantse wijkgemeente ‘de Jacobijner’. Bij de witte zuil, links van het liturgisch centrum, hangt een beeld van u. Je zou kunnen zeggen dat hetgeen hier gezegd of gedaan wordt, gebeurt onder uw toezicht. Dat beeld hangt daar niet toevallig.

In 1995 vierden dominicanen (oud gebruikers) en de Nederlands Hervormde Kerk-wijkgemeente ‘Rondom de Grote Kerk’ (toenmalige gebruikers van het kerkgebouw) gezamenlijk dat dominicanen reeds 750 jaar werkzaam waren in Leeuwarden. (De laatste was br. Gerard Bergsma. Hij stierf in 1996). Voor die gelegenheid schonken de dominicanen een afgietsel van het beeld dat hangt aan de buitenmuur van de huidige St.Dominicuskerk in Leeuwarden.

Twee beelden van Dominicus. Twee kerkgebouwen die me dierbaar zijn. Voor mij voelt het als rondmaken van een cirkel. Want ja, ben ik een katholieke protestant of een protestantse katholiek? Na ingrijpende gebeurtenissen in mijn persoonlijk leven heb ik die vraag losgelaten. Ik ben een oecumenisch christen met een dominicaans hart.

Baukelien Visser o.p.