In moderne termen: hoe kan het toch dat Catharina van Siena zo uitgesproken kon zijn naar rechts en naar links toe, zonder zelf partij te kiezen?’
Augustinus Aerssens o.p.
Broeders;
Ergens vorig jaar, nog aan het begin van de pandemie, las ik ergens het grapje: het is net alsof we in de 14de eeuw leven: we hebben twee pausen en een pestepidemie!
Het is een grapje en de vergelijking gaat niet helemaal op. We hebben geen paus en een tegenpaus. Wel zijn er groepen katholieken die de paus of de emeritus-paus claimen en elkaar slechts moeilijk kunnen verdragen. Eenzelfde tweesplijting zien we in de discussies over coronamaatregelen.
Als er strijd is en de situatie bijna hopeloos lijkt, is het misschien goed om te bedenken dat in de 14de eeuw juist in die tijd grote heiligen opstonden om de mensen bij te staan, te dienen en ze gerust te stellen.
Catharina van Siena is zo’n voorbeeld uit ons eigen midden. Ze zorgde voor zieken, begroef de doden en verzamelde volgelingen om haar heen. Ze zette zich in voor de eenheid, wat zich onder meer uitdrukte in het terughalen van de paus uit Avignon naar Rome. Ze schreef ongeveer 400 brieven en gebeden. Hoe zou zij gebruik hebben gemaakt van Zoom, Twitter en Facebook!
Hoe meer ik van en over Catharina lees, hoe meer ik erachter kom dat ze weliswaar zeer uitgesproken was – ze haalde uit naar prelaten die een te gemakkelijk leventje leidden, naar ketters die dwaalleren verkondigden en naar religieuzen die afgedwaald waren van het charisma van hun orde – maar ze schaarde zich niet achter een kamp. Hier valt van te leren!
Uitgesproken zijn zonder partij te kiezen is mogelijk wanneer we de liefde voor Christus vooropstellen.
In moderne termen, hoe kan het toch dat ze zo uitgesproken kon zijn naar rechts en naar links toe, zonder zelf partij te kiezen?
Ik denk dat het haar lukte door haar christocentrische spiritualiteit. Christus stond zo centraal in haar leven, dat ze een visioen had van een mystieke bruiloft met Hem, waarbij ze van Hem een bijzondere ring ontving. Ze had ook een visioen van Christus die haar hart wegnam en haar zijn eigen hart ervoor teruggaf. Uiteindelijk zou ze zelfs de stigmata, de kruiswonden, ontvangen. Zozeer verenigde haar liefde voor Christus zich met Hem!
Die liefde drukt zich dan vanzelfsprekend ook uit in haar devotie voor de Eucharistie, het sacrament waarin Christus zichzelf geeft, in haar liefde voor de Paus, die ze ‘zoete Jezus op aarde’ noemde, en in haar liefde voor de Kerk, die ze vrijwel altijd Bruid van Christus of Mystiek Lichaam van Christus noemde.
Hierin ligt de sleutel. Uitgesproken zijn zonder partij te kiezen is een uitdaging, zeg ik ook uit eigen ervaring, maar, zoals Catharina laat zien, is het mogelijk, wanneer we de liefde voor Christus vooropstellen en vanuit Hem leven. In andere woorden: blijf dichtbij de Bron, bij Hem die Zelf de weg, de waarheid en het leven is!
In de dialoog zegt God tot Catharina: ‘Als de mens de beker wegneemt van de kraan, waar hij hem gevuld heeft, dan raakt de beker leeg. Maar als hij de beker onder de kraan blijft houden, terwijl hij drinkt, dan blijft deze altijd vol’.
Laten we, broeders, gedreven door liefde, dichtbij Christus blijven. Hijzelf nodigt ons uit: ‘Wie dorst heeft, hij kome en drinke!’
Overweging van Augustinus Aerssens o.p. in het convent van Rotterdam, bij de feestdag van Catharina van Siena
