30 September 2019

Boeksignalement: Onder de vijgenboom

Ga naar overzicht

Deel op:

ie droomt er niet van om het leven vol te leven? Tot welke bestaan worden wij geroepen? Zulke vragen stelt de jonge Franse dominicaan Adrien Candiard in dit mijmerende boek over christelijk leven.

door Arjan Broers

Adrien Candiard o.p.

De auteur, geboren in 1982, is historicus en theoloog. In 2018 verscheen van hem (ook bij Berne Media) het boek De islam begrijpen. Of beter gezegd, waarom we er niets van begrijpen. Sinds 2012 woont Adrien Candiard in Caïro, waar het dominicaans studiecentrum IDEO is gevestigd.

Voor dit boekje neemt hij als vertrekpunt Natanaël, die Jezus aan het einde van het eerste hoofdstuk van het evangelie van Johannes ontmoet (Joh 1, 43-51) en die zijn leerling wordt.

Het is geen groot of groots verhaal. Natanaël blijft leerling van Jezus, maar wordt verder nog maar een keer genoemd (in hoofdstuk 21). De charme van de stijl van dit boek is dat in een klein verhaal van een ontmoeting met Jezus het persoonlijke verhaal van deze jonge dominicaan doorklinkt, en ook de vragen die dat aan de lezer stelt.

Adrien proeft de woorden van het verhaal en de thematiek die mee gaat klinken. ‘Geen enkele roeping is de eerste geweest’, schrijft hij bijvoorbeeld. ‘Er moeten andere roepingen, eerdere roepingen geweest zijn om die van ons te laten gebeuren. Dat is een grote paradox. Als een roeping het meest persoonlijk is dat er bestaat, een zaak tussen Christus en ons, moet er altijd toch andere personen bij betrokken zijn.’ De ondertitel van het boek, ‘Mijmeren over christelijk leven’, is goed gekozen.

Hij biedt zijn overwegingen aan op een ontspannen en uitnodigende manier.

Verfrissend is ook dat deze jonge broeder durft na te denken over verliefd zijn, en niet doet alsof dat in een leven als religieus niet bestaat. Integendeel, hij ziet verliefdheid als een ervaring van eenheid met jezelf en tegelijk opengebroken worden. En dat is precies wat God met mensen doet: ons verleiden tot kwetsbaarheid.

Het boekje eindigt met een hoofdstuk over de bruiloft in Kana, drie dagen na de roeping van Nathanaël. ‘Het evangelie is helder: het eindigt in dronkenschap’, schrijft Adrien. Net als in het recent vertaalde boek van Paul Murray, De nieuwe wijn van dominicaanse spiritualiteit, pleit hij voor vreugde en vrolijkheid als een spirituele kwaliteit. Adrien herinnert zich dat tijdens zijn noviciaat hij en een andere novicen bij de completen de slappe lach kregen en zich daags daarna deerlijk schaamden.

Maar een oudere broeder vertelde hem dat in de 13e eeuw, in aanwezigheid van Jordanus van Saksen, de eerste opvolger van Dominicus als magister van de Orde, een aantal jonge broeders de slappe lach kregen. Jordanus berispte alleen de broeder die geïrriteerd raakte. Tegen de jonge broeders zei hij: “Jullie hebben groot gelijk dat jullie lachen. Lach omdat jullie voldoende op je gemak zijn om je thuis te voelen in het huis van God. Lach omdat jullie elkaar genoeg liefhebben om je samen te amuseren over niets. Lach omdat jullie die vreugdevolle lichtheid in je hebben die de engelenvleugels naar het paradijs zal dragen. Lach omdat jullie zijn gered! Lach omdat het Koninkrijk van God heel dichtbij jullie is.’

Het getuigt van zelfvertrouwen om als dertiger al zo publiekelijk te durven mijmeren over het leven, maar broeder Adrien Candiard kiest een toon zonder pretenties. Hij biedt zijn overwegingen aan op een ontspannen en uitnodigende manier. Grote theologie komt er niet aan te pas, maar wel klinkt overal de oprechte interesse in door om traditie en ervaring bij elkaar te brengen. En God weet dat we dat nodig hebben.

Adrien Candiard. Onder de vijgenboom. Mijmeren over christelijk leven. Berne Media, ISBN 9789089723291

*

Eerder verscheen: Boekbespreking: de islam begrijpen