15 Juli 2019

Polarisatie is wat de katharen deden

Ga naar overzicht

Deel op:

e hebben honderden fantastische jonge broeders die iets willen doen dat een beetje gek is. We moeten realistisch zijn maar hen nooit ontmoedigen.

Preek van Timothy Radcliffe o.p., magister van de Orde van 1992-2001, op 13 juli 2019, voorafgaand aan de keuze van de nieuwe magister bij het algemeen kapittel in Bien Hoa, Vietnam.

De leerlingen hebben zich opgesloten in de bovenkamer, omdat ze bang zijn. Jezus gaat door de muur heen, ademt de Heilige Geest op hen en maakt hen vrij om te gaan preken. Wij zijn net als zij, zoals wij vandaag bidden om de Heilige Geest. Wij zijn niet in Bien Hoa opgesloten door angst, hoewel het advies is om niet uit te gaan! Maar ieder van ons heeft angsten die ons gevangen kunnen houden en ons kunnen weerhouden om te prediken.

Waar zijn we bang voor? Misschien om te mislukken als we aan een ambitieus project beginnen. Misschien om onze comfortabele en veilige huizen te verlaten om te gaan preken op een gevaarlijke plaats. Misschien om moeilijke vragen te verkennen waarop we geen antwoorden hebben.

Toen Yves Congar werd gevraagd of zijn antwoorden klopten, antwoordde hij dat hij niet wist, maar dat zijn vragen juist waren. Laten we niet bang zijn voor moeilijke vragen. Misschien zijn we bang, vooral in het westen, dat onze dominicaanse provincies het niet overleven. En sommige oudere broeders zijn bang voor de jongere broeders en hun dromen.

Over de hele wereld trekken mensen zich terug in bubbels met gelijkgestemden. Bruno Cadoré wees erop dat dit precies is hoe de katharen dachten.

Daarom bidden we om de Heilige Geest, om bevrijding van angst en om onze vergrendelde kamers te verlaten, om te prediken. We bidden om wat een vorige magister, Vincent de Cougesnogle, ‘de moed voor de toekomst’ noemde.

En natuurlijk zullen wij kwetsbaar zijn. De Engelse dominicaan Herbert McCabe zei vaak: ‘Als je van iets of iemand houdt zul je gekwetst worden; je kunt zelfs gedood worden. Maar als je geen liefde toont, ben je al dood.’ Ja, we zullen verwond raken. Wij kunnen worden gedood, zoals de Zalige Pierre Claverie o.p. in Algerije. Maar de verrezen Christus toont de leerlingen zijn wonden. Als we niet kwetsbaar durven te zijn, zullen we tot niets komen.

Wij bidden ook dat de Geest ons zal leiden bij de keuze van een nieuwe magister van de Orde. Het is niet nodig dat hij de dapperste is om ons te bevrijden. Het is de Heilige Geest die dat zal doen en niet de magister van de Orde! Zijn belangrijkste rol is het ondersteunen van de provincies en de broeders die door de Geest geroepen worden tot een moedige missie.

Timothy-Radcliffe-Vietnam2019

Timothy Radcliffe o.p. tijdens zijn preek in Bien Hoa.

Er zullen altijd mensen die proberen een nieuw initiatief om zeep te brengen, omdat het is riskant: het kan niet mislukken; wij doen al teveel; het zou niet begrepen kunnen worden; het is gevaarlijk. De rol van de magister is tegen die angst in te gaan.

We hebben honderden fantastische jonge broeders die iets willen doen dat een beetje gek is. We moeten realistisch zijn, maar hen nooit ontmoedigen. Het eerste dat de engelen tegen de vrouwen zeiden na de opstanding was: ‘Wees niet bang’.

Broeders willen vaak dat onze oversten – priors, provinciaals, de magister – oplossers van problemen zijn. Een provinciaal liet me eens zijn archief zien en zei: deze bestanden zijn van ongeveer 10% van de broeders en zij vragen 90% van mijn tijd. Maar als een overste zichzelf ziet als de oplosser van problemen, dan komt hij er achter dat steeds meer broeders zijn problemen zijn. Een onderzoek van Canadese ziekenhuizen wees uit dat het ideale ziekenhuis geen patiënten heeft. Sommige provinciaals schijnen te denken dat de ideale provincie geen broeders heeft, want dan zouden er ook geen problemen zijn.

Wij hebben een magister nodig, die voorkomt dat de Orde uiteenvalt in splinters en die houdt van de ruime waarheid van het katholicisme.

De leerlingen in de bovenzaal dachten waarschijnlijk dat Thomas een probleem was. Waarom was hij er niet, achter gesloten deuren, net als iedereen? Wie gaf hem toestemming om naar die gevaarlijke wereld te gaan? Als hij gewond zou raken, zou hij waarschijnlijk verwachten dat zij voor hem zouden zorgen. Wie zou er betalen voor zijn medische behandeling? Maar het was deze problematische leerling die als eerste de goddelijkheid van Christus beleed. Natuurlijk zijn er problemen die zo mogelijk moeten worden opgelost, maar de belangrijkste rol van onze nieuwe magister en onze provinciaals is het aanmoedigen van wat Bruno Cadoré (de scheidende magister, red.) apostolische creativiteit noemde.

Jezus zegt; ‘Vrede zij met u’. Onze prediking komt voort uit deze vrede. God zij dank is de Orde grotendeels in vrede. We kunnen spanningen, soms zelfs conflicten hebben, maar wij blijven een. De eerste plicht van de magister is te zorgen voor vrede binnen de Orde. Dat heeft Bruno fantastisch gedaan.

Die vrede wordt vernietigd als mensen opgesloten zitten in de kleine kamers van een ideologie. Over de hele wereld trekken mensen zich terug in kleine kamers en vergrendelen de deuren. Conservatief of liberaal, traditionalistisch of progressief. De algoritmen van de media sluiten mensen op in bubbels waarin we met gelijkgestemde mensen spreken. De goeden en de slechten; wij en zij.

Bruno heeft er in zijn nieuwe boek op gewezen, dat dit precies is hoe de katharen dachten. Alles was zwart-wit. Ze hadden de god van het goede en de god van het slechte. De zuivere en de onzuivere. Dominicus’ prediking begon er mee, dat hij hen uit deze geestelijke gevangenis riep, de ruime schepping in van de ene God die alles maakte. Wij hebben nu een magister nodig, die voorkomt dat de Orde uiteenvalt in splinters en die houdt van de ruime waarheid van het katholicisme.

Het evangelie zei dat de leerlingen zich verheugden toen zij de Heer zagen. Heel onze prediking komt voort uit die vreugde. Zonder vreugde verdoen we onze tijd. De Heer moge ons een vreugdevolle magister geven.

*

Bron: capitulumgeneraleop2019.net. Met dank aan Antoon Boks o.p.

Lees ook: Gerard Timoner gekozen tot magister