o’n 58 jaar woonde dominicaan en kunstenaar Raymond van Bergen in Zwolle. Het Feest van de Geest, een tweedaags Pinksterfestival, liet op speelse wijze zien dat het klooster ook een beetje een Van Bergen-museum is.
Raymond van Bergen aan het werk
De fantastische ramen in de kolossale kerk van het Dominicanenklooster in Zwolle zijn de blikvangers van het talent van dominicaan Raymond van Bergen. Maar de gedreven kunstenaar die hij was maakte ook landschappen en stillevens, portretten in verf en tekeningen van kinderen. Vele oude Zwollenaren hebben bijvoorbeeld herinneringen aan de pater die zo graag tekende. ‘Het was een aardige man’, vertelde een bezoekster van de tentoonstelling met Pinksteren. ‘Als je stil had gezeten, kreeg je een stuiver om wat lekkers te kopen bij Jamin’. Veel Zwollenaren zagen hun gezichten terugkomen in wandschilderingen of glas-in-loodramen.
De speurtocht van programmamaker Bastiaan van den Berg leverde tal van onbekende werken op en ook veel verhalen en anekdotes. In de kloostergang en in de refter waren werken te zien. Ook werd op tal van plekken gespeeld met de nalatenschap. Dat maakte van ‘De man achter de ramen’ een ontspannen tentoonstelling, die door zo’n 750 mensen werd bezocht.
In de tuin maakten kinderen mozaïeken met spuitverf. In de kloostergang konden bezoekers mee schilderen aan twee nieuwe portretten, voor twee deuren in de kloostergang waar nog geen heiligen zijn afgebeeld. Kunstenaar Maikel van Vilsteren, die ook schildercursussen geeft in het klooster, zal de afbeeldingen van de middeleeuwse dominicaan Meister Eckhart en de 20e eeuwse zalige dominicaan Pierre Claverie voltooien.
In het koor van de kerk waren getekende portretten te zien van medebroeders van Raymond van Bergen. Hedendaagse kunstenaars maakten er live portretten van de huidige broeders die in het klooster wonen.
De indrukwekkende ramen waren voorzien van ‘soundscapes’, die bezoekers van de kerk konden beluisteren, terwijl ze de ramen bekeken. En in de Mariakapel was een film te zien van Jonathan Sipkema. Kijk hieronder voor een verslag in beeld en geluid.
Plan is om een uitgave te maken van de expositie, met beeld en tekst. Deze website zal daarover natuurlijk berichten.
01 — 09
Beeld uit de tuin (1), Claustrum (2), koor (3), rondleidingen in de kerk (4), refter (5), broeders Ben Vocking en Wijbe Fransen met lekendominicaan Angela Nguyen (6), kindertekeningen (7), Maikel van Vilsteren (8) en de man vóór de ramen: programmamaker Bastiaan van den Berg (9).
Hier volgen afbeeldingen van de drie grote ramen in de Zwolse Dominicanenkerk en de drie ‘soundscapes’. Tip: klik op een van de ramen hieronder en zet daarna de soundscape aan. Je kunt tot op detailniveau naar de ramen van pater Van Bergen kijken.
–
Overigens verscheen over de ramen van de Zwolse kloosterkerk in 2007 een boek met teksten van Kees Brakkee o.p.: Met het oog op de ramen. Nog steeds verkrijgbaar in de kerkwinkel.