Tijdens het volhardend hopen op Gods gerechtigheid kunnen we ons er niet aan onttrekken intussen kritisch bezig te zijn met de reëel bestaande politiek en economie en hun slachtoffers.’
Dit is een fragment uit de lezing ‘Hoop op een humane samenleving in een verdeelde wereld’ die dominicaan Leo Oosterveen hield tijdens de studiedag voor dominicaanse geledingen op 7 april 2018 in Nijmegen. Klik hier voor de hele tekst.
Kan de christelijke traditie ertoe bijdragen dat het primaat van de politiek ten opzichte van de economie hersteld wordt en zij zich op haar hoofdtaak, een rechtvaardige samenleving, richt?
In een sterk ontzuilde en geseculariseerde samenleving, waarin de confessionele partijen nog maar een schim zijn van wat zij eens waren, is deze vraag niet zomaar met een simpel ja te beantwoorden.
En we moeten ons bezighouden met ‘valse profeten’ die slechts populaire schijntegenstellingen naar voren brengen.
Niettemin kan, ja moet de christelijke traditie wel inspireren – binnen of buiten confessionele partijen – om het besef levend te houden dat het algemeen welzijn niet vergeten wordt of slechts in algemene, abstracte zin gediend wordt.
Het gaat immers altijd om concrete mensen die in de knel zitten. De christelijke traditie kan niet anders dan inspireren tot een maatschappelijk en concreet realisme, met een voorkeursoptie voor de armen – en dit op nationaal niveau, maar ook bijv. in EU-verband. Zij mag en moet de politiek daar voortdurend op wijzen. Met oog voor degenen die aan de onderkant van de ladder staan, ‘de minsten der mijnen’ (Mt 25,40).
De christelijke traditie geeft inspiratie doordat zij georiënteerd is op hoop op een van God gegeven gerechtigheid. Tijdens het volhardend hopen daarop kunnen we ons er niet aan onttrekken intussen kritisch bezig te zijn met de reëel bestaande politiek en economie en hun slachtoffers.
En we moeten ons bezighouden met hen die weliswaar reële tegenstellingen zeggen bloot te leggen, maar die in feite ‘valse profeten’ zijn (Mt 7,15) en slechts populaire schijntegenstellingen naar voren brengen. Deze lossen de echte tegenstellingen niet op, maar maskeren en verergeren die juist.
De politiek kan maar een geloofwaardige identiteit krijgen, indien zij streeft naar een volwaardige en gelijkwaardige participatie van zoveel mogelijk mensen aan de samenleving en indien zij altijd ‘een schild voor de zwakken’ is. Dit impliceert dat de politiek, juist met het oog op het welzijn van een ieder, zich er krachtig tegen verzet wanneer groepen mensen als zondebokken worden weggezet.
