p class="p1">Lekendominicaan en theoloog Erik Borgman is met een klein gezelschap in Noord-Irak. Een blog vanuit de stad Kirkuk, waar dominicaan Yusuf Thomas Mirkis bisschop is van de kleine katholieke gemeenschap. &Zo kan het dus ook.’
Zo kan het dus ook, kan ik niet helpen te denken. Ik weet niet precies hoeveel gelovigen onder het gezag van bisschop Mirkis vallen, maar hij heeft zes priesters ter beschikking. Wie door de stad rijdt, ziet moskeeën waarvan de minaretten duidelijk boven de huizen uitsteken, maar kerken heb ik nog niet gezien. Behalve de kathedraal achter het bisschopshuis in Kirkuk en de kapel dat er deel van is.
Christenen zijn dus een minderheid en de Chaldeeuwse kerk, waarvan Mirkis de bisschop is, weer een van de christelijke groepen. Bovendien, christenen trekken weg. Soms vluchten zij maar vaker nog proberen hun kinderen simpelweg een plaats te vinden waar ze een toekomst kunnen opbouwen.
Niet alleen christenen trekken weg, overigens. Velen worden geraakt door het gebrek aan perspectief. Waar IS de baas werd, werden christenen vervolgd en verjaagd, maar moslims die volgens de mensen van IS niet de juiste leer beleden werden gedood. In dit klimaat zoeken velen hun heil elders.
Yousif Thomas Mirkis o.p.
Bisschop Mirkis probeert op zijn manier te stimuleren dat jonge mensen perspectief in Irak vinden. Over zijn project studenten met uiteenlopende achtergronden gezamenlijk te laten studeren en vooral gezamenlijk te laten wonen, hoop ik later nog te schrijven.
Maar bij onze eerste rondleiding op het terreinen van bisschopshuis en van de kathedraal er recht tegenover valt me vooral op hoe niemand hier aan de relevantie van de christelijke aanwezigheid lijkt te twijfelen.
Het is vrijdag, de vrije dag in moslimgebieden. De Maria-school, waar kinderen van alle mogelijke achtergronden welkom zijn zonder dat ze schoolgeld hoeven te betalen, is daarom grotendeels verlaten.
Uit een lokaal klinken echter wel geluiden. Examenvoorbereiding, zegt de bisschop. De school is al vier jaar achter elkaar de beste van Kirkuk en door de kinderen goed op hun examen voor te bereiden probeert de school ook dit jaar weer als de beste uit de bus te komen. Tegenover de lagere school is een kleuterschool in aanbouw. De bouw ligt stil, niet vanwege de rustdag.
In de medische kliniek voor vluchtelingen is iets verderop echter wel volop activiteit. Zeventig dokters – christenen, maar ook moslims met uiteenlopende achtergrond – verlenen daar vrijwillig en kosteloos medische zorg aan vluchtelingen. De apparatuur en de medicijnen zijn giften.
De kathedraal van Kirkuk
Onder de kathedraal is de bibliotheek en daar krijgen jonge kinderen catechese. Zoals overal zijn ze niet allemaal blij dat ze op deze zo’n prachtige, zonnige vrije dag binnen mogen zitten. Vooral de jongetjes laten graag zien wat ze durven. 'How are you?’, roept een van hen naar ons als we langs het lokaal trekken waar hij les krijgt.
Onder leiding van Mirkis worden boeken geschreven en gedrukt: op alle mogelijke en onmogelijke plaatsen liggen stapels, klaar voor verzending.
Ik betreur dat ik geen Arabisch lees en dus niet weet niet waar ze over gaan. De nogal zoetige plaatjes van Jezus als Goede Herder of als degene die zijn liefdevolle Heilig Hart toont, suggereert echter dat het boeken zijn om de gelovigen te instrueren over de inhoud van hun geloof.
De plaquette in het bisschoppelijk paleis met afbeeldingen van Jezus, een moskee en de Kaäba, de steen waar tijdens de bedevaart naar Mekka moslims omheen trekken, is foeilelijk in mijn ogen, maar zien wat hier de intentie is: samen verder komen, verzoening ondanks geslagen wonden.
Zo kan het ook. Een kleine minderheid van christenen die simpel doet wat moet gedaan, naar de mate van het mogelijke. Kijk naar de christenen, zeggen sommige imams tegen hun gelovigen. Zij zetten zich in voor de verzoening en zij helpen iedereen. Zie hoe ze ons liefhebben. De kerk hoeft niet imponerend te zijn om indruk te maken. In de ander Gods beeld zien en daarnaar handelen: dat is van betekenis en dat wordt erkend.
Van Erik Borgman verscheen onlangs het boek &Leven van wat komt’.
Ik schrijf dit terwijl uit de nabijgelegen moskee de vrijdagpreek door de straat schalt. De mensen in het huis van de bisschop ergeren zich dat zij zo van het werk worden gehouden. Het is ook als pesterij bedoeld: naast veel kerken ligt een moskee die de liturgie met islamitische leerstellingen probeert te overstemmen.
Maar ieder kent wel voorbeelden dat christenen die iets vergelijkbaars deden of nog altijd doen. Dus haalt iedereen zijn schouders op over zijn eigen ergernis en probeert verder te gaan waar zij of hij mee bezig was. Het gaat wat langzamer, maar is dat een conflict waard?
*
Meer Borgman? 'Laat je gezeggen door wat zich aandient’
Eerder verscheen onder meer: Iraakse bisschop: 'Ga niet achter de emoties aan’
