et koningschap van Jezus lijkt een mysterieus concept. Maar de waarheid ervan is universeel en geeft mensen hoop ondanks aardse despoten, tirannen en terroristen, schrijft voormalig magister Timothy Radcliffe in het Engelse weekblad &The Tablet’.
Timothy Radcliffe o.p.
Afgelopen zondag vierden we het feest van Christus Koning. Het werd 90 jaar geleden ingesteld door paus Pius XI in een tijd van opkomend fascisme en fel secularisme. In die donkere tijd verklaarde de paus dat Christus Koning is; niet Hitler, niet Mussolini, niet Franco. God maakte ons om vrij en gelukkig te zijn in hem. Als Christus regeert, leven wij.
De Führer, Il Duce en El Caudillo zijn allemaal verdwenen, als enge dromen. Er waren meer tirannen. Een vriend bezocht een paar weken geleden een katholieke kerk in Tianjin, in de buurt van Beijing. Op de pilaren waren nog net karakters zichtbaar die verkondigden dat Mao heerst. Maar ook hij is verdwenen, net als Stalin en Pol Pot.
Vandaag de dag worden we geconfronteerd met het zinloze geweld van de Islamitische Staat (IS) en al-Qaeda: zelfmoordaanslagen in Beiroet; een Russisch vliegtuig opgeblazen boven de Sinaï; het bloedbad in Parijs, de aanslag in Mali. Het is een cultus van de dood. Osama bin Laden zei: &Wij houden meer van de dood dan jullie van het leven’.
We vieren het feest van Christus Koning met meer urgentie dan ooit in mijn leven. Temidden van de angst en paniek van veel van onze tijdgenoten verklaren wij dat Christus heerst. De Vader wekte hem op uit de dood. Liefde zal uiteindelijk winnen van haat en het leven van de dood. IS en al-Qaida zullen niet zegevieren.
Hoe kunnen we ons vertrouwen en onze hoop verkondigen? In de Evangelie van afgelopen zondag stond Jezus voor Pontius Pilatus, de vertegenwoordiger van de wreedheid van de Romeinse staat, die onthoofde en kruisigde wie haar heerschappij betwiste. Jezus’ enige koningschap was die van de Waarheid. &Hiervoor ben ik geboren, hiervoor ben ik in de wereld gekomen: om te getuigen van de waarheid. Iedereen die ervan is, hoort mijn stem.’
Natuurlijk sluit ik een gewapende reactie op IS niet uit. Als dit artikel verschijnt, hoop ik in Syrië te zijn. Ik zal heel blij zijn met militaire bescherming. En natuurlijk is het verslaan van IS noodzakelijk. Uiteindelijk zal echter niet ons geweld haar krankzinnige vernielzucht verslaan. Het enige dat uiteindelijk sterk genoeg is, is de waarheid van Christus Koning, wiens opstanding triomfeerde over dood en nihilisme.
De constituties van de Orde van de dominicanen stellen dat wij mensen een propensio ad veritatem hebben: een neiging naar de waarheid. Het kan verschralen, bijna verdwijnen, maar het is als een zaad in de woestijn, wachtend op regen. Edith Stein was een briljante jonge joodse filosoof, de favoriete leerling van Husserl. Toen ze las over het leven van St. Teresa van Avila ging ze overeind zitten en zei ze: &Het is waar’. Het was een waarheid die haar in staat stelde om in Auschwitz de dood in de ogen te zien, wetende dat het leven het laatste woord heeft.
Natuurlijk moeten we IS bestrijden. Maar uiteindelijk geloven we dat het Woord van God, vol van genade en waarheid, boven elke vorm van onzin uitstijgt. Wijlen Václav Havel, toneelschrijver en president van Tsjechië, beweerde dat &hoop niet de overtuiging is dat iets goed zal uitpakken, maar de zekerheid dat iets zinvol is, ongeacht hoe het afloopt’.
Deze waarheid moeten we zonder aarzeling verkondigen. Het is niet genoeg om het te koesteren in ons hart. Als we spreken en leven alsof het waar is, raakt dat iets aan bij anderen. &Hiervoor ben ik geboren, hiervoor ben ik in de wereld gekomen: om te getuigen van de waarheid. Iedereen die ervan is, hoort mijn stem.’
Het epicentrum van het bloedbad in Parijs was een concert. De wapens brachten de muziek tot zwijgen. Maar de volgende dag reed een jongeman een piano op wielen naar de Bataclan, en speelde erop. Daarna liep hij huilend weg.
Tijdens de mis zingen we meestal en maken muziek. Dit is meer dan alleen de kers op de liturgische taart. Het is een uiting van het geloof dat, ondanks de gewelddadige wanklanken van onze tijd, harmonie en vrede het laatste woord zullen hebben. Zoals Clemens van Alexandrië beweerde: Jezus is &de symfonie, de harmonie van de Vader’.
*
Timothy Radcliffe o.p. is directeur van het Las Casas Institute, Blackfriars, Oxford. Dit is een iets ingekorte versie van de tekst die deze week in The Tablet verscheen.
