heo Koster o.p. is een van de voormannen van het Werkverband van Katholieke Homo-Pastores, dat dit jaar het 35-jarig bestaan viert. Rob Berends maakte voor de papieren editie van dagblad De Gelderlander van zaterdag een groot interview. Een selectie.
Onderaan dit bericht staan links naar het volledige interview.
De behoudende opvattingen van de Nederlandse bisschoppen zijn Theo Koster een doorn in het oog. ‘Maar ik ben net zo kritisch over het COC. Toen paus Franciscus in Amerika ging praten met een weigerambtenaar, die homokoppels weigert te trouwen, werd vanuit leden van het COC heel kritisch gereageerd. De paus praat met iedereen, beschouwt iedereen als een volwaardig mens.’
Tot 25 oktober wordt in Rome een bisschoppensynode gehouden over het gezin. Koster verwacht niet dat de leer van de kerk verandert. ‘De opvattingen van de kerk over seksualiteit zijn benauwend.’
Hoe kunt u als homoseksueel deel blijven uitmaken van een kerk die u niet volledig accepteert?
‘Omdat het mijn thuis is. De kerk geeft mij het gevoel: je bent de moeite waard en we kunnen je niet missen. Ik hoor er wezenlijk bij, omdat ik een kind van God ben.’
Kerkelijke leiders zijn negatief over homoseksualiteit. Is dat zwaar?
‘Nee. Ik vind het niet zwaar. Het is soms wel onthutsend. Als werkverband van homoseksuele pastores bestaan we 35 jaar en dat vieren we. We hebben de bisschoppen uitgenodigd. Onze Belgische collega’s kregen felicitaties van twee bisschoppen. Wij hebben niks gehoord, we hebben nog geen ontvangstbevestiging gekregen. Paus Franciscus denkt niet wezenlijk anders over homoseksualiteit, maar hij behandelt homo’s als mensen, niet als gemankeerde wezens.’
Heeft u zelf een relatie?
‘Ik leef volgens de gelofte van zuiverheid. Ik heb voor de broederschap gekozen, ik merk dat ik daarin het beste uit de verf kom. Ik heb in de periode daarvoor wel mijn avontuurtjes gehad – ik weet wat ik mis.’
Hoe gaat u als priester om met relaties tussen homo’s?
‘Als ik in een gesprek met twee mannen of twee vrouwen merk dat Gods zegen op hen rust, zal ik hen zegenen. Maar ik zal dat geen huwelijk noemen. Een huwelijk is verbonden met kinderen opvoeden en met kinderen krijgen. Kinderen opvoeden kunnen homo’s ook. Maar uit een homoseksuele relatie kunnen geen kinderen geboren worden. Dan moet je het geen huwelijk noemen, dat noem ik woordvervuiling. Ik noem het trouwen voor de kerk, want men belooft elkaar trouw. Ik sta er helemaal achter dat homo’s burgerrechterlijk voor het huwelijk kunnen kiezen, zodat ze kinderen kunnen adopteren.’
De Nederlandse bisschoppen denken anders dan u. Dat doet daar voor u niets aan af?
‘Bisschop Mutsaerts is bij me geweest. Hij snapte niet hoe ik homoseksuele relaties kon zegenen. Maar als ik merk dat Gods zegen op mensen rust, zal ik die zegen uitspreken. Maar let wel: niet ik zegen, God zegent. Als ik dat niet zou doen, zou ik zeggen dat de kerk belangrijker is dan God. Van jouw menszijn moet iedereen met zijn handen afblijven. Dat is een godsgeschenk.’
De bisschop heeft u die zegening niet verboden?
‘Nee. En terecht. We hebben vastgesteld dat wij diepgaand van mening verschillen en dat daarvoor ruimte bestaat in de kerk. Het eigen geweten staat voorop. Dat is in het Tweede Vaticaans Concilie bepaald.’
Theo Koster (rechts) naast aftredend bisschop Hurkmans van Den Bosch, vorig jaar tijdens de Dies van de Faculteit Rechtsgeleerdheid van de Radboud Universiteit, waar Theo studentenpastor is.
Bent u altijd gelovig geweest?
‘Als student ben ik van mijn geloof gevallen. Ik was vijfdejaars student theologie. Ineens: hoeps, weg! Ik was met een groep mensen actief binnen het COC. En een van ons maakte een einde aan zijn leven. Wat heeft leven voor zin als, op het moment dat je elkaar het hardst nodig hebt, je finaal langs elkaar heen fietst? Nu zeg ik: het is de tragiek van het leven. Toen viel mijn geloof weg. Ik had het gevoel dat ik door de grond zakte en eindeloos viel. En dat ik niet op nieuwe grond viel, maar ben opgevangen.’
Wat deed u toen?
‘Ik heb me gewend tot de dominicanen, die in Nijmegen woonden. Zij namen ook vrije vogels op, mensen die meeleefden maar die niet de pretentie hadden dominicaan te worden.’
Wat is uw voorstelling van het hiernamaals?
‘De dood is voor mij het einde, maar met mij houdt het niet op. God haalt ons daar doorheen. Hoe dat zal zijn? Ik heb geen idee.’
Wat is de toekomst van de kerk in Nederland?
‘De katholieke kerk heeft een geweldige toekomst als ze is zoals Franciscus het ziet. De samenleving is erg geïndividualiseerd. De kerk heeft een gouden toekomst als ze zich op solidariteit richt. Maar als het beleid wordt voortgezet zoals kardinaal Eijk voor ogen staat, is dat de dood in de pot.’
En u? Als dat zo gaat, wilt u dan toch in de kerk blijven?
‘Ik zal er nooit uit treden. Ik heb een even moeilijke verhouding met de kerk als met het COC.’
*
Theo Koster is actief op Facebook
Klik hier voor de website van het Werkverband Katholieke Homo Pastores
