Ik kijk geen gruwelfilmpjes van IS. Maar lees wel het verhaal van Jefta…’
Ja, wij leven in de 21-ste eeuw. Maar gewelddadigheid, van de ene mens tegen de andere, van de ene groep tegen de andere, dat is een realiteit van het menselijk bestaan waar we helaas nog steeds geen goed antwoord op hebben gevonden. Beschaafde mensen gruwen ervan.
Maar die weerzin is niet het hele verhaal over de rol die geweld in ons leven speelt. Onze afkeer en weerzin kennen namelijk een keerzijde. Die keerzijde wordt gevormd door onze fascinatie met geweld. We gruwen niet alleen van bloedvergieten, we worden er niet zelden ook door aangetrokken. Politieseries, detectives en thrillers bevatten doorgaans een forse dosis geweld en moorddadigheid. Het genre is niettemin hoogst populair – ook bij mij.
Het schijnt trouwens dat de gruwelijke filmpjes die de terreurbeweging Islamitische Staat op internet plaatst, door duizenden mensen gretig worden bekeken. Dat doe ik dus niet. Maar ik lees vandaag met u wel het verhaal van Jefta…
Het zou natuurlijk mooi zijn als we de Bijbel van kaft tot kaft konden lezen als een pleidooi voor geweldloosheid. Maar de Bijbelse auteurs hebben nooit beoogd een handleiding voor pacifisme te schrijven. Zij zijn geen ethici of filosofen maar vertellers van verhalen.
Met een groot gevoel voor realisme beschrijven deze vertellers de wereld zoals die werkelijk is – zoals die was in hun tijd en zoals die eigenlijk nog altijd is. De Bijbel is geen boek dat aanzet tot geweld, maar het is wel een boek waarin de gewelddadigheid van onze wereld ten volle tot uiting komt.
*
Lekendominicaan Jan van Hooydonk op 7 juni in zijn overweging in het Oecumenisch City Pastoraat in Nijmegen.
