Luisteren: elkaar liefdevol ontmaskeren

mgaan met elkaar is een groot avontuur, want je weet nooit wat er van jezelf aan het licht komt!

Henk Jongerius o.p.

Spirituele meesters en therapeuten leren dat we ons als luisteraar bewust moeten zijn van onze eigen emoties, voorkeuren, oordelen of waarderingen. Als ik geen onderscheid maak, dan loop ik de kans geen recht te doen aan die andere mens. Het kan ook gebeuren dat een gesprek 'ontmaskerend’ werkt: dat we beelden van onszelf moeten verlaten.

Zelf heb ik dat eens op een heel treffende manier meegemaakt. Ik had mij gee?rgerd aan een beeld dat iemand in een kring van mij gaf. Het kwam erop neer dat hij een beeld van mij schetste, dat niet beantwoordde aan mijn eigen zelfbesef. Hij beschreef mij als iemand die in de kring binnenkwam en daar 'op zijn troon ging zitten’, zoals hij dat noemde. Ik was daar kwaad over en verweet hem in mijzelf dat hij een verkeerd beeld van mij neerzette.

Toen ik daar met een goede bekende over sprak, vroeg deze mij op wie ik nu eigenlijk kwaad was. Nog tijdens dit gesprek hierover kwam ik erachter dat ik ten diepste kwaad was op mezelf, om dat ik mijzelf niet wilde toegeven dat ik inderdaad in de genoemde kring een duidelijke plaats innam.

Zo moest ik dus het beeld dat ik van mijzelf had, herzien en tot de erkenning komen dat ik inderdaad 'op een troon zat’, een duidelijke en markante plaats in het gezelschap had. Zo’n gesprek breekt dus in zekere zin het beeld van jezelf af en werkt louterend en corrigerend. Anderen kunnen soms duidelijker zien wie je bent dat je dat zelf kunt. Het is zoals bij Mozes het geval was in de ontmoeting met de Ene in het brandende vuur in de woestijn: hij moest een andere weg gaan dan hij eigenlijk van plan was!

Wie echt in gesprek gaat, luistert en beluisterd wordt, loopt de kans dat er een verandering optreedt en dat je – meer dan je soms lief is – dichter komt bij wie je werkelijk bent.

Dit alles maakt de omgang met andere mensen tot een groot avontuur, want je weet niet wat je daar van jezelf aan het licht ziet komen! Het kan ontnuchterend maar ook heel genezend zijn, wanneer ons een spiegel wordt voorgehouden waarin wij onszelf in onze ware gestalte zien.

*

Fragment uit een  overweging van Henk Jongerius, dominicaan, dichter en meditatieleraar, in Geloven Onderweg, het tijdschrift van het Dominicanenklooster Huissen.