en weg van verstilling is een nieuw boek van Marcel Braekers, provinciaal overste van de Vlaamse dominicanen, over zijn middeleeuwse medebroeder Meister Eckhart. Lekendominicaan Evert van den Berg las het en beveelt het aan.
Marcel Braekers o.p., auteur en provinciaal overste van de Vlaamse dominicanen.
Een aantal jaren geleden verscheen van Marcel Braekers o.p. een inleidend boek over Meister Eckhart, waarin hij aan hand van goed gekozen fragmenten uit het werk van deze middeleeuwse dominicaanse mysticus de hoofdlijnen van zijn ondogmatische ‘theologie’ uiteenzet en bovendien laat zien dat deze raakvlakken met het zenboeddhisme vertoont.
In zijn pas verschenen Een weg van verstilling laat hij zien hoe Eckhart juist in deze tijd betekenis kan hebben voor een hedendaagse spiritualiteit, die los is van de sacramenten en buiten de kerk leeft: het is eerder een meditatieboek.
Het inleidende deel omvat een inleidend hoofdstuk over de tijd van Eckhart en de bespreking van zijn visie aan de hand van centrale motieven uit zijn werk. In het tweede deel komen de teksten van Eckhart zelf aan bod. Daarvan geeft hij eigen vertalingen, waarin hij probeert in taal van nu recht te doen aan het origineel.
Deze vrije manier van vertalen heeft een effect dat vergelijkbaar is met dat van de pas verschenen Bijbel in Gewone Taal: ze geeft een frisse lezing, die nieuwsgierig kan maken naar de oorspronkelijke tekst. Daaraan komt Braekers van tijd tot tijd tegemoet door die tussen haakjes toe te voegen.
In het tweede deel worden eerst drie mooie preken die representatief zijn voor het werk van Eckhart, in hun geheel besproken, waaronder zijn wellicht meest dominicaanse preek, Intravit Jesus in quoddam castellum (Jezus ging een stadje binnen), waarin aan de werkende Martha de voorkeur wordt gegeven boven de contemplerende Maria: Martha is dat stadium al gepasseerd en kan op een nieuwe manier in de wereld staan.
Op de achtergrond horen we het dominicaanse motto contemplari et contemplata aliis tradere (overwegen en het overwogene doorgeven aan anderen). De preken zijn toegankelijk gemaakt door tussenkopjes die de structuur ervan verhelderen. Daardoor is het mogelijk zich in eerste instantie tot de hoofdlijnen te beperken en pas daarna het geheel in zich op te nemen. Bovendien kan men ze zo ook in lectio divina lezen.
Na de drie preken volgen twee thematische paragrafen, waarbij ook passages uit Eckharts traktaten betrokken worden: een over lijden-verdriet-troost, die qua moeilijkheidsgraad hoge eisen stelt aan de beoogde lezer, en een over biddend naderen van God, en ten slotte een verrassende bespreking van Granum sinapis (het mosterdzaadje): een schitterend gedicht dat of van Eckhart zelf is, of van iemand uit zijn directe omgeving.
Evert van den Berg
Preekbesprekingen en thematische paragrafen worden voorafgegaan door een informatieve inleiding, zijn voorzien van verklarende voetnoten en worden gevolgd door teksten ter overweging van onder meer Paul Celan en Dag Hammarskjöld en uit een taoïstische geschrift, vaak met een commentaar dat uitnodigt tot verdere doordenking.
De auteur/redacteur besluit zijn inspirerende rondleiding door het werk van Eckhart met een persoonlijk woord en een eigen geloofsbelijdenis. Kortom, van harte aanbevolen. Ik houd het boek voorlopig binnen handbereik.
Evert van den Berg, lekendominicaan
Marcel Braekers, Een weg van verstilling. Spirituele zoektocht met teksten van Meister Eckhart. Uitgeverij Altiora Averbode 2014. Prijs € 18.50
