ominicus werd als magister van de Orde opgevolgd door Jordanus van Saksen, wiens feestdag het vandaag is. Uit een rondzendbrief van mei 1233 blijkt dat er, zelfs zo kort na Dominicus’ dood in 1221, al heel wat ijdelheid, lauwheid en onverschilligheid was onder de broeders. Een aansporing van bijna acht eeuwen oud.
Jordanus van Saksen was een befaamd prediker, die duizenden naar de Orde heeft getrokken: studenten, maar ook professoren. Zo kon de nieuwe orde al heel snel een kader vormen om de groei te begeleiden. Van Jordanus wordt gezegd dat moeders hun zonen thuis hielden als hij ergens kwam preken, bang dat ze hen daarna verloren aan de nieuwe bedelorde.
De rondzendbrief van mei 1233 is ‘Warm menselijk en eerlijk kritisch tegelijk’, schrijft dominicaan Wijbe Fransen die de tekst vertaalde. ‘De brief stelt ons de vraag wat in onze tijd de grootste noden zijn, en of we ons daar voldoende aan toewijden’.
Jordanus van Saksen (1176-1237)
Heil en vurigheid van geest!
Zolang wij hier nog pelgrims zijn, traag en zwak in de deugd, dienen we elkaar te bemoedigen en elkaars verlangen te versterken om God lief te hebben. Dit verlangen zal in ons de vlam aanwakkeren, die door onze dagelijkse nonchalance en lauwheid dreigt uit te gaan.
Bescheidenheid
Bij Jezus’ liefdevol sterven dat uw leven vernieuwd heeft, spoor ik u aan te denken aan de ‘wegen van vroeger’, waarlangs onze voorouders zich met volle overgave gerept hebben. Tot hen behoort zeker onze vader Dominicus. Hij liet zich leiden door de Geest. In kleding, eten en gedrag toonde hij de ware geest van armoede. Hij bad zonder ophouden, was met mensen begaan; met vurige zielenijver bad hij voortdurend en onder tranen voor zijn zonen. Moeilijkheden konden hem niet afschrikken, hindernissen deden hem niets. Zijn daden, eigenschappen en wonderen bewijzen dat hij een groot mens was.
Wat een verschil met hen die zichzelf aanprijzen en hun eigen eer zoeken! Hoe meer gaven zij ontvangen ten bate van hun medemensen, des te verwaander worden zij. In plaats van onthecht te zijn van alles, maken ze zich druk om de onbenulligste dingen en kunnen ze niet verdragen dat er iets ontbreekt aan wat hun hartje begeert. Sommigen van u verbergen de gave van verkondiging of goede raad onder de korenmaat. Ook volgen zij wat betreft de naastenliefde niet de regel van hun vader.
Niet kunnen debatteren!
Ik constateer nog een andere vorm van onverschilligheid: vele oversten bekommeren zich niet om de studie en zetten mensen met talent en intelligentie in voor allerlei klussen, die hen beletten te studeren. Sommige lectoren geven zelfs met zoveel tegenzin les, dat het geen wonder is dat de studenten nog minder enthousiast worden dan hun weinig enthousiaste leraren.
En zelfs waar de lectoren goed werk verrichten, zijn sommige broeders niet geïnteresseerd in de studie. Je ziet ze nauwelijks in hun cel, ze oefenen zich niet en kunnen niet debatteren. Soms willen ze niet weggehaald worden bij hun domme devoties; een andere keer verlangen ze naar een leventje van nietsdoen. Nog afgezien van het feit dat ze zichzelf tekort doen en hun leraren teleurstellen, blokkeren zij voor vele mensen de weg naar het heil.
Hart vol liefde
Broeders, dikwijls doen zinloze dingen ons afwijken van de weg der waarheid en we vergeten daarbij ons eigenlijke doel. Veel van wat we zeggen, doen en verdragen zou kunnen bijdragen tot onze groei als christen, als ons hart maar zou overstromen van liefde en alles zou afstemmen op ons eigenlijke doel: namelijk God. Maar in feite zijn we te vaak met futiele zaken bezig en laten we na de motieven van ons hart te ziften en te zuiveren.
God zij dank werken sommige broeders hard aan de prediking, zijn ze ijverig in het studeren, bidden en mediteren ze vurig en hebben ze de Heer steeds voor ogen. Als dit met u niet het geval is, zorgt dan dat u kunt toegroeien naar het heil in Hem, die u geroepen heeft tot deze staat van genade.
Aan de Verlosser die ons liefheeft zij de eer en heerschappij, nu en voor altijd.
Amen.