e weken voor Kerstmis kennen een eigen kleur en sfeer van verwachting en inkeer. Je kunt die bezinningstijd niet zomaar overslaan. Daarom is het beter nog even met de Kerstliturgie te wachten, betoogt pastor en lekendominicaan Sipke Draisma. Al kun je wel stapjes zetten op weg naar Betlehem.
Sipke Draisma
Onlangs kwam een koorlid me bedeesd vragen of het goed was dat er enkele kerstliederen gezongen werden tijdens een concert dat het koor zou geven in de Adventstijdstijd. Blijkbaar herinnerde deze persoon zich een uitspraak van me dat we de kerkelijke tijden niet moeten vermengen en de kerstliederen moeten bewaren tot het Kind geboren is.
Uitleg bij de regels
Naast bijbel- en sacramentencatechese is er kennelijk ook behoefte aan liturgie-catechese want als je uitlegt wanneer liederen en gebeden beter wel en liever niet gezongen worden dan is daar in de regel alle begrip voor. Enkel de liturgische voorschriften volgen omdat het de voorschriften zijn is een heilloze weg en houdt mensen alleen maar bij God weg. Met name als de suggestie wordt gewekt dat het van Hem zelf moet. Er is altijd wat bij de regels te vertellen en vaak is dat nog interessant ook.
De vier weken voorafgaand aan Kerstmis kennen een eigen kleur en sfeer. Advent is een tijd van verwachting en van inkeer. Je kunt die bezinningstijd niet zomaar overslaan. Daarom is het beter nog even met de Kerstliturgie te wachten. De hele Adventstijd staat immers al in het teken van de komst van het Kind met zijn adventskrans waarvan het licht wekelijks sterker wordt en de prachtige adventsliederen.
Buiten de kerk is het Kerstmis
Binnen de kerken mag het dan Adventstijd zijn, daarbuiten is het al volop Kerstmis en worden we opgeroepen om van alles en nog wat te kopen en te doen om het vooral maar gezellig te hebben met de feestdagen.
Omdat je als kerk die wereld niet kunt negeren hebben we in de parochies van Noordwest Fryslân besloten om gedurende de Adventstijd zichtbare kleine stappen te zetten in de richting van Bethlehem. Naar een idee in het Engelse tijdschrift The Tablet zullen we de kerststal al op de eerste Adventzondag opzetten en die langzaam aan bevolken. Zo zal er op de eerste Adventszondag zondag een lege kribbe in staan, een lezenaar met de bijbel opengeslagen bij de profeet Jesaja (dat is immers dé profeet van de Adventstijd) en de os en de ezel (die door dezelfde Jesaja genoemd worden).
Buiten en binnen
Op de tweede Adventszondag komen de koningen en de herders en bij want zij vertegenwoordigen de volkeren die nog in duisternis wandelen en uitzien naar het Licht. Op de derde Adventszondag komt Jozef er bij die ook de oudtestamentische Jozef verbeeldt wiens dromen uiteindelijk waarheid worden. Hij wordt op de vierde zondag vergezeld door Maria die zwanger is van Gods toekomst. In de Kerstnacht zal het Kind zelf in de kribbe gelegd worden en is de reis naar Bethlehem voltooid.
Op deze wijze zetten we in onze kerken kleine stappen naar Bethlehem en verbinden we de tijd van verwachting, die Advent voor onze kerken is, met de wereld buiten onze kerken waar het verlangen naar het Licht even groot is maar de weg van bezinning er naar toe in alle drukte vaak verloren gaat.
Sipke Draisma is lekendominicaan en pastor in Noordwest Fryslân. Deze column verscheen in een aangepaste vorm in het Friesch Dagblad.