Gelezen: 2 Koningen 22,8-13, 23:1-3
Matteus 7, 15-23

Misschien hebt u tijdens het luisteren naar de lezingen tevergeefs gezocht naar een verband van de tekst met het leven van onze medebroeder Piet Struik. Wel, dat verband is er niet, althans niet op het eerste gezicht.

In het jaar 2002 schreef Piet aan de provinciaals in het kort wat zijn wensen waren t.a.v. zijn uitvaart; en een daarvan was: ‘laat je gezeggen door de Schrift: neem dus de lezingen van de dag’; en de volgende wens: ‘de preek zij inderdaad verkondiging van de Blijde Boodschap van Jezus Christus’.

Professiebrief

Ik heb me aan de eerste wens gehouden en wat de tweede wens betreft ga ik het proberen, ook al schreef Piet in 2007 dat we deze wensen mochten vergeten, behalve het eerste punt, dat luidde: ‘geef mij alleen mijn professiebrief in handen’. Dit laatste is ook gebeurd, zoals u kunt zien. Dat ik ondanks de latere brief toch de oorspronkelijke wens van Piet heb geëerbiedigd en de lezingen van de dag heb gekozen, is, omdat ik vind dat die oorspronkelijke wens blijk gaf van de levensinstelling van Piet, namelijk: neem het leven zoals het zich aandient, maar ga er vervolgens mee aan de slag en zoek er de uitdagingen in op.

Verbond

In de eerste lezing is er sprake van het Verbondsboek met de Tora, de wet van de Heer aan Israël, een boek dat blijkbaar, tijdens de regeringen van een aantal onbetrouwbare koningen van Israël, ergens in een vergeten hoek was terecht gekomen en waarmee ook het Verbond dat de Heer had gesloten met zijn volk op de berg Sinai, in vergetelheid was geraakt. Het volk en de tempel waren in verval geraakt.

Maar dan komt in zijn negende levensjaar de jonge koning Josia op de troon, een koning als David. Hij Met de tempel herbouwen en zorgde ervoor dat de arbeiders een rechtvaardig loon ontvingen en voldoende geld voor de bouwmaterialen, een man met een grenzeloos vertrouwen in God en in zijn onderdanen. Bij die herbouw ontdekt men opnieuw het boek van het verbond, de Tora. De koning laat de woorden ervan voorlezen aan het hele volk en gaat hen voor in het hernieuwen van het Verbond. ‘En het gehele volk beaamde het Verbond’.

In de handen van Piet zie ik zijn antwoord op het Verbond dat God met ons sluit; een Verbond dat de Heer hem voor de eerste keer heeft aangeboden in zijn doop en daarna in zijn professie, een Verbond met bijzondere en verregaande consequenties. Piet zei er ‘ja’ op, gaf zijn woord. En dat woord bleef hij trouw.

Spreken met gezag

In de tweede lezing hoorden we de waarschuwing van Jezus om op onze hoede te zijn voor valse profeten. Op het eerste gezicht heel sympathieke mensen, maar van binnen roofzuchtige wolven.

Mensen die heel vroom bidden, zelfs wonderen verrichten, profeteren en duivels uitdrijven, met andere woorden alles wat van profeten verwacht mag worden, maar die achter hun woorden en daden zich niet houden aan het Verbond, geen gehoor geven aan de wil van de hemelse Vader.
Het is duidelijk: al die vrome praktijken zijn uiteindelijk niet doorslaggevend om het Koninkrijk der hemelen binnen te gaan.

Evident en overtuigend is het Woord van de Heer zichtbaar geworden in Jezus van Nazareth, in Wie het Woord is vlees geworden. De evangelist Marcus schrijft van Hem: de mensen waren verbaasd over zijn leer; want Hij sprak met gezag, en wat Hij zei gebeurde ook (cf. Mrc.1,27).

Man van het woord

Onze medebroeder Piet Struik was een man van het woord, het gesproken, zowel als het geschreven woord. We hoeven alleen maar te denken aan de keren dat hij nog kort voor zijn dood het Woord verkondigde en ook aan wat hij zelfs de laatste tijd nog publiceerde; er ging bijna geen bulletin voorbij of er stond wel een bijdrage in van zijn hand. En als er tijdens een vergadering een werkdocument gevraagd werd ter voorbereiding van een bespreking was hij meestal de eerste die zijn vinger opstak.

Soms vond men hem wel eens te ambitieus. Daar stond tegenover dat hij ruimte schiep voor ieder die iets wilde ondernemen of gedaan had. Piet was de eerste om zo iemand aan te moedigen of er enthousiast op te reageren.

Voltooiing

Ik ga hem niet in de hoogte steken, maar eerlijkheidshalve moet ik zeggen: geheel in de lijn van zijn professie, het Verbond, dat de Heer hem aanbood, werd ook zijn trouw zichtbaar in de daden die zijn eigen woorden begeleiden. Hij deed wat hij zei, wat hij toezegde.

We nemen vandaag afscheid van een van Gods predikers, in mijn ogen, een rechtgeaarde en betrouwbare volgeling van Sint Dominicus.
Zijn leven is voltooid.

Piet Struik

Laatste fase

Ik begon deze verkondiging met te zeggen dat Piet zich door het leven zoals het zich aan hem aandiende liet gezeggen. In alle beslissende levensfasen liet hij het aan de Orde, de gemeenschap, over zijn levensweg uit te stippelen; maar eenmaal daarop ‘ja’ gezegd, ging hij ermee aan de slag en zocht hij er de uitdagingen van op.

Dit deed hij ook in zijn allerlaatste levensfase. Nadat hij eenmaal het beslissende einde had aanvaard, koos hij er ook voor; hij weigerde alles wat hem daarvan af kon houden of de gang erheen zou vertragen, of zijn bewustzijn kon vertroebelen. In mijn ogen rustte daarop de zegen van de Heer, want hij die zijn professiebrief vroeg mee te nemen op zijn reis, mocht sterven volgens de Dominicaanse traditie.

Wij, de medebroeders van zijn communiteit, stonden de laatste dag rond hem tezamen met de patrones van de Orde, de moeder Gods Maria en de stichter en vader, de H. Dominicus, die beiden werden aangeroepen in het Salve Regina en het O Lumen Ecclesiae, de laatste gregoriaanse gezangen die dominicanen ook nu nog in veel kloosters zingen aan het einde van iedere dag. Zo deden wij hem uitgeleide zoals de Constituties van ons vragen, en Piet zong in stilte mee.

Die nacht is hij in volkomen vrede van ons heengegaan en opgenomen, zoals we mogen vertrouwen, in de kring van heel de Dominicaanse familie die hem is voorgegaan.

Martin Vijverberg o.p.

Dit is de iets ingekorte tekst van de overweging bij de uitvaart van Piet Struik, op 23 juni 2010 vanuit Het Steiger in Rotterdam.

Klik hier voor de tekst van het gedachtenisprentje.