Wij’ is nooit helemaal vanzelfsprekend. Het kan er zijn, maar niet voor de heb. 'Wij is een belofte die de realiteit nooit helemaal inlost, maar die daarom niet minder krachtig en effectief is’. Dat schrijf projectleider Jonneke Bekkenkamp in de nieuwe bundel van het lopende DSTS-project.
De bijdragen aan de bundel, die los te lezen is maar tegelijk een soort voortgangsrapportage is van nog groeiend onderzoek, zijn zeer uiteenlopend. De onderzoekers, die het Dominicaans Studiecentrum DSTS uitnodigde, schrijven over stilte als wij-schepper, over familie in literatuur, theater van de Bloeiende Maagden, teksten van Loesje en over de ballingschap van het Suryoye-volk.
De bundel werd maandagavond gepresenteerd in de Amsterdamse Dominicuskerk, tijdens de maandelijkse Sirene: een beginnende samenwerking van kunstenaars en kerkmensen om een moment van bezinning in het stadse leven te maken.
Leve de verschillen!
André Lascaris, dominicaan en DSTS-onderzoeker sinds den beginne, sluit de bundel af met een beschouwing over Paulus’ gebruik van het lichaam als metafoor van de gemeenschap. Een metafoor die nogal eens misbruikt wordt, tot in onze dagen.
Lascaris concludeert dat Paulus twee doelen wilde dienen: het bevorderen van de eenheid in de gemeenschap, en tegelijk het behouden van de verschillen. Precies dat is het doel van het project Nieuw W!J, dat behalve deze onderzoeksgroep vooral bestaat uit een website waar Nederlanders van allerlei afkomsten zoeken naar een gemeenschap voorbij het wij-zij denken.
Stemadvies
Jonneke Bekkenkamp
‘Nieuw wij is geen kuddegedrag’, legde theologe en UvA-docente Jonneke Bekkenkamp tijdens de Sirene-viering uit. ‘Het is geen wij dat steeds homogener wordt. Dan krijg je een saaie, dwingende, oppervlakkige meerderheidscultuur die eigenlijk niet bestaat – alleen als een sprookje dat sommigen in, en anderen uitsluit.’
Twee dagen voor de verkiezingen klonken er maandagavond geen stemadviezen in de Dominicus. Emeritus-hoogleraar theologie Nico Schreurs wijst er in zijn nawoord in de bundel terecht op dat Nieuw W!J geen maatschappijkritisch, maar ten diepste een theologisch project is.
Theologie
Schreurs prijst de broeders dominicanen voor hun moed om hun devies ‘contemplata aliis tradere’ (je bezinnen en dat vervolgens overdragen) op nieuwe manieren vorm te geven, in dit geval in een onderzoeksproject naar postmoderniteit en nieuwe vormen van verbondenheid en verschil. ‘Een opmerkelijke ontwikkeling, maar wel consequent.’
Het citaat waarmee dit signalement begon mag daar een mooie illustratie van zijn: wij dat er is en nog komen moet, dat belofte is – dat lijkt toch verdraaid veel op de metafoor van Gods Rijk, dat al begonnen is en komende is.
Je hoeft er niet eens in te geloven om ernaar te verlangen.
Arjan Broers
Als ik W!J word. Nieuwe vormen van verbondenheid. Onder redactie van Jonneke Bekkenkamp en Joris Verheijen. Uitgeverij Parthenon, ISBN: 9789079578153 – € 12,90.Met bijdragen van Jonneke Bekkenkamp, Kees den Biesen, Kees de Groot, André Lascaris, Nico Schreurs, Inez van der Spek en Joris Verheijen.
