e Europese provinciaals en oversten van de vicariaten van de broeders dominicanen vergaderden in de week na Pasen in Vilnius, Litouwen. De Vlaamse provinciaal Domien Vaganée doet verslag en schetst en passant de intensiteit van de dominicaanse democratische cultuur.
De vergaderplaats was het seminarie van het bisdom, nieuw gebouwd in 1993 (momenteel dertig seminaristen!). Ik telde 23 provinciaals, vier vicarissen (dus oversten van een vicariaat), vier assistenten van de magister en zes dominicaanse tolken.
Statuut
Het hoofdthema was: het statuut van de vicariaten in onze orde. Eigenlijk kent onze wetgeving enkel provincies, klooster en huizen. Maar een kleine beginnende groep dominicanen verzamelt men in een vicariaat met een vicaris aan het hoofd. Zes vicarissen hebben de toestand van hun vicariaat uiteengezet, zodat men op het generaal kapittel kan proberen een passend wettelijk statuut op te stellen.
Nadien gaf een assistent van de magister een uiteenzetting van de tekst die de magister op het komende kapittel in september wil voorleggen. In de loop van maanden hadden alle provinciaals een verslag opgestuurd en de curie had een samenvatting van deze verslagen gemaakt (46 bladzijden!). We hebben die doorgelezen en nadien in groepen besproken. Veel wisten we er reeds van, want problemen en weinig oplossingen zijn er zowat overal te vinden.
Bescheiden resultaten
Alles welbeschouwd hebben we van onze vergadering geen grote richtlijnen overgehouden. Veel meer dan een weergave van de bestaande toestand heeft ze niet opgeleverd. Maar als men die onder ogen ziet heeft het toch een reële impact op het komende generaal kapittel.
We deden wel een paar suggesties, o.m. dat het kapittel eerder rond één thema zou werken dan telkens alle sectoren van ons dominicaans leven nog eens herformuleren. Er waren ook klanken die suggereerden dat men aan het begin van een kapittel toch een basisdocument zou voorleggen waarmee verder kan worden gewerkt. Er rezen ook nog bedenkingen betreffende het soms al te drukke werk van de curie. Aandacht zou vooral moeten gaan naar de zending van onze orde in deze geseculariseerde tijd.
We hebben vooral deugd gehad aan elkaar en aan ons gezamenlijk bidden. Het weerzien van vele bekenden heeft een dominicaanse band gesmeed die het komende kapittel zeker ten goede zal komen.
Vilnius
In Vilnius is de zetel van het vicariaat van de Baltische Staten gehuisvest. Het werd in 1993 gesticht op vraag van de magister, die zich wilde inspannen om onze orde weer tot leven te brengen waar ze eertijds een bloeiend bestaan had gekend. In Litouwen kwamen de dominicanen al aan in de 13de eeuw. In de 18de eeuw telde de provincie 39 kloosters met zo’n 700 medebroeders.
Aan het begin van de volgende eeuw werden alle katholieke kloostergemeenschappen door de Russische tsaar verboden. Na de Russische Revolutie behield Litou
wen zijn onafhankelijkheid.
Er kwamen weer dominicanen in het land. Maar tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het door de Sovjet-Unie geannexeerd. Het was wachten tot na 1990 eer de dominicanen weer aan de slag konden gaan. Hun kerk en het aangrenzende klooster kwamen weer hun bezit, maar in een erbarmelijke toestand.
Het vicariaat telt een kleine twintigtal leden, van wie er verschillende om de een of andere reden in het buitenland verblijven. Een niet te onderschatten handicap is dat in elk van de drie staten een eigen taal wordt gesproken. In gemeenschappelijke vergaderingen kunnen ze elkaar het best begrijpen in het Russisch. Ongeveer iedereen spreekt en verstaat die taal.
Domien Vaganée o.p.
