19 Augustus 2015

Dominicaanse sporen in Nice

Ga naar overzicht

Deel op:

n het Franse Nice en omgeving zijn tal van dominicaanse sporen te vinden, en is de orde nog steeds actief, zelfs met een eigen galerie. Lekendominicaan Dorry de Beijer doet verslag.

De dominicaanse kerk van St. Franciscus van Paola, Nice. (Klik om te vergroten).

De dominicanen bevinden zich al eeuwenlang in Nice. In 1234 stichtten zij er vanuit Avignon een klooster. Maar in 1792 verovert Frankrijk Nice en verjaagt alle religieuze gemeenschappen. De gebouwen worden in 1880 verwoest.

De kerk die ik met reisgenoot Leo Oosterveen tijdens onze vakantie bezoeken, is pas in 1939 door de bisschop aan de dominicanen gegeven. Hij is gewijd aan St. Francois de Paule.

Het interieur valt me niet mee. De muren zijn zwaar grijs, de verlichting zo slecht dat mijn foto’s mislukken. De schilderijen achter het altaar over Dominicus zijn amper te zien. Een You Tube filmpje op www.lesdominicains.com toonde toch een lichtere kerk….

Gelukkig maakt de zondagsviering veel goed. De cantor begroet alle bezoekers persoonlijk en oefent van te voren stevig met ons. Onze instant a capella zang klinkt door de goedgevulde kerk. In het koor herkennen we de dominicaan die we de avond ervoor bij de kathedraal elders in Nice zagen praten met voorbijgangers; in vol ornaat, de blote voeten in sandalen. Pastoraat hartje stad, niet in, maar buiten de kerk… echt dominicaans.

Naast de kerk bevindt zich de Galerie des Dominicains. Regionale kunstenaars kunnen die huren voor € 200,00 per week plus… een door hen gemaakt kunstvoorwerp! De dominicanen moeten inmiddels een interessante kunstcollectie bezitten!

Galerie des Dominicains, met daarboven het convent van de dominicanen.

We raken aan de praat met beeldhouwster Martine Lagarde en schilderes Isabelle del Piano. Een beeld van Martine waarbij Adam Eva de appel aanbiedt – in plaats van andersom!- is zojuist gekocht door een stel uit Amsterdam. Isabelle vertelt dat er een wachtlijst is van drie jaar!

De kerk ligt dan ook midden in toeristisch gebied, vol drukke cafés en restaurants en recht tegenover de Opera. Het convent zelf bevindt zich naast de kerk boven souvenirwinkels. Alleen herkenbaar voor het geoefende oog: zwart-witte tekens op de ramen.

In de kerk van St. Reparata, de patroonheilige van Nice, een schilderij van Dominicus in gezelschap van Jacobus de Meerdere, oftewel Santiago.

De patroonheilige van Nice is Sint Reparata, maagd-martelares uit de derde eeuw, op 11- jarige leeftijd onthoofd. Haar ziel ontsnapt als duif, haar lichaam wordt in een bloemenboot door engelen naar Nice gevaren. Vandaar de naam van de prachtige baai waar Nice aan ligt: Baie des Anges.

In haar kerk in het oude centrum treffen we een schilderij aan van Dominicus in gezelschap van Jacobus de Meerdere, oftewel Santiago. Belangrijker is echter de kapel gewijd aan Rosa de Lima (1586-1617). Deze is daar tussen 1685-1696 opgericht door de gebroeders Dettati-Doria, uit Lima gemigreerde familie van de heilige.

Aan het glimmende goud te zien is de kapel pas opgeknapt. Er zijn schilderijen met scènes uit Rosa’s leven en een plafondschildering van Rosa in de gloria.

Blijkbaar begroef de familie er haar doden. Want toen dat in 1786 verboden werd verkocht ze de kapel aan de Broederschap van St Elio van de metaalbewerkers.

Rosa de Lima in de Gloria (klik om te vergroten)

Rosa is niet de enige dominicanes die ons pad kruist. Natuurlijk bezoeken we de prachtige St Rosaire kapel in Vence, vanuit Nice een uurtje met de bus.

Henri Matisse ontwierp deze eind jaren veertig voor de dominicanessen, in samenwerking met zuster Jacques Marie Bourgeois. In 1995 vertelt ze in de film A model for Matisse over deze bijzondere vriendschap, ontstaan toen zij als jonge vrouw de kunstenaar na een zware operatie thuiszorg gaf.

Beeld van Santiago bij het dominicanessenklooster.

Vijf kilometer verderop, bij St Paul de Vence, ontdekken we een ander, tamelijk verscholen dominicanessenklooster. Niemand legt ons een strobreed in de weg als wij ons het terrein op wagen.

Bij een trap omhoog naar de gesloten kapel zien we opnieuw een beeld van Santiago. Was/is Nice een pleisterplaats voor pelgrims uit Italië? En nam Dominicus zelf ook deze route op zijn voettochten richting Rome en Bologna? Hoe dan ook, hij heeft in dit gebied vele sporen nagelaten…

Dorry de Beijer

*

Zie ook: De kunst van het licht – bij de kapel van Matisse

Heeft u ook zo’n prettige tik om op vakantie dominicaanse sporen te zoeken? Deel het!

Klik hier voor meer verhalen over dominicaanse sporen in binnen- en buitenland.